اثر غلظت های مختلف باران اسیدی بر فرآیند پاشمان در خاک خشک و اشباع

افزایش روزافزون جمعیت جهان موجب شده که بهره برداری و مدیریت پایدار از منابع آب و خاک برای تامین نیازها مورد توجه قرار گیرد. بنابراین از پیش نیازهای اصلی مدیریت منابع آب و خاک، بررسی فرسایش خاک و راه کارهای کنترل آن می باشد. همچنین بایستی توجه داشت که باران اسیدی نیز یکی از عواملی است که می تواند باعث فرسایش شده و اثرات مخربی بر خاک و همچنین محیط زیست داشته باشد. بنابراین در این تحقیق به بررسی اثر باران اسیدی بر فرآیند پاشمان خاک تحت شرایط آزمایشگاهی و با استفاده از شبیه ساز باران پرداخته شد. برای انجام آزمایش ها از باران اسیدی با غلظت هایpH  متفاوت ۷۵/۳، ۲۵/۴ و ۲۵/۵ در شرایط خاک خشک و اشباع و در شدت ۴۰ میلی متر بر ساعت استفاده شد. به منظور انجام تحلیل های آماری از نرم­افزارهای SPSS ۲۳ و EXCEL ۲۰۱۳ و آزمون تی تست زوجی و آنالیز واریانس یک طرفه و دوطرفه در سطح معنی داری ۹۵ درصد استفاده شد. نتایج نشان داد نرخ پاشمان حاصل از باران اسیدی در اسیدیته ۷۵/۳ در مقایسه با نرخ پاشمان حاصل از باران غیراسیدی دارای تفاوت معنی داری در سطح احتمال ۹۵ درصد روی خاک خشک بود، درحالی که در pH ­های ۲۵/۴ و ۲۵/۵ تفاوت معنی داری مشاهده نشد. همچنین مقایسه نرخ پاشمان حاصل از باران اسیدی و غیراسیدی روی خاک اشباع در هیچ یک از تیمارها تفاوت معنی­داری را علیرغم افزایش عددی نشان نداد. نتیجه مقایسه تیمارهای خاک خشک با تیمارهای خاک اشباع، تفاوت معنی­داری را در سطح احتمال% ۹۹ نشان داد که بیان کننده تاثیر مستقیم رطوبت خاک بر مقدار پاشمان می­باشد. با بررسی اثر متقابل رطوبت خاک در شرایط خشک و اشباع شده با غلظت هایpH  متفاوت باران نیز تفاوت معنی داری بین تیمارهای مورد استفاده مشاهده نگردید.

کلیدواژه ها:

Acid rain ، Dry and saturated soil ، Erosion plots ، Soil loss ، باران اسیدی ، خاک خشک و اشباع شده ، فنجان پاشمان ، هدررفت خاک