نمودها و خویشکاری فره در اقتباس های محمدرضا یوسفی از شاهنامه با رویکرد بوم گرا

فره یکی از مفاهیم اسطوره ای است که رابطه انسان و طبیعت را به خوبی نمایان می کند. این نیروی اهورایی که به باور انسان های دوره اسطوره ، در همه موجودات (انسان و حیوان) سریان دارد، سبب به کمال رساندن خویشکاری های خود می شود.در  شاهنامه فردوسی این نیرو گاهی با نمادهای جانوری همراه است و هم گامی انسان و طبیعت را در دوره اسطوره ای در جهت برقراری نظم و نجات طبیعت از سلطه ضد طبیعت آشکار می سازد. مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی به کنش گری های فره با نمودهای جانوری پرنده (سپیدا) و بره (فرهان) در ایجاد نظم، نجات انسان و طبیعت از تسلط ضد طبیعت (دیوان، خشک سالی، سرمای سخت و...) با اقتباس محمدرضا یوسفی از شاهنامه فردوسی برای کودکان و نوجوانان می پردازد. نتایج پژوهش نشان می دهد که یوسفی با رویکردی زیست محورانه، نمادهای جانوری فره را در ساحتی اسطوره ای برای مخاطبان خود بازنمایی کرده است. بنابراین، فره در این آثار بخشی از طبیعت است که با مقابله با شرور و برگرداندن نظم گیتی، هم زمان به بقای انسان و ناانسان یاری می رساند. نقش فره بعدها در ادوار تاریخی  تغییر می یابد و در خدمت نظم سیاسی و اجتماعی قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

فره ، خویشکاری نمودهای جانوری ، شاهنامه فردوسی ، محمدرضا یوسفی ، بوم گرا