بازالت های آلکالن کرتاسه پسین منطقه تالش: پیامدی از تحولات تکتونیکی حاشیه قاره ای جنوب اوراسیا (البرز غربی)
محل انتشار: مجله علوم زمین خوارزمی، دوره: 7، شماره: 1
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 183
فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GNF-7-1_003
تاریخ نمایه سازی: 4 دی 1402
چکیده مقاله:
بازالت های آلکالن منطقه تالش همراه با سایر واحدهای رسوبی کرتاسه بالایی در البرز غربی (شمال ایران) برونزد دارند. کانی های اصلی این سنگ ها شامل کلینوپیروکسن، پلاژیوکلاز± آلکالی فلدسپار است. از لحاظ ژئوشیمیایی، مقادیر بالای TiO۲ (wt. % ۹۶/۲- ۶۸/۱) ، K۲O+ Na۲O (wt. % ۰۶/۹- ۰۹/۳) و نسبت (La/Yb) N (۳۹/۲۳- ۳۰/۱۰) و همچنین Nb/Y>۱ (۹/۳- ۵۱/۱) سازگار با ترکیب آلکالن نمونه هاست. از طرفی در نمودارهای چندعنصری بهنجار شده نسبت به گوشته اولیه، غنی شدگی عناصر ناسازگار شباهت این سنگ ها به بازالت های درون پلیتی یا جزایر اقیانوسی (OIB) را نشان می دهد. از نظر جایگاه تکتونیکی، نسبت های عناصر کمیاب همچون Zr/Y (۸۰/۱۰- ۵۲/۵)، Ta/Yb (۶۵/۲- ۱۲/۱)، Th/Yb (۸۱/۵- ۸۰/۱) و Ti/Y (۴۱۸-۷۵۳) در محدوده بازالت های آلکالن درون پلیتی است. بنابراین می توان اظهار داشت که منطقه تالش در اواخر کرتاسه پسین ثبت کننده یک فعالیت آتشفشانی درون پلیتی قاره ای بوده است. چنین ماگماتیسمی از ذوب درجه پایین (۳ تا ۷%) یک منشا گوشته ای آستنوسفری غنی شده از نوع EMII در رخساره گارنت لرزولیت بوجود آمده است. گستره حضور بازالتهای آلکالن با محتوای بالای Ti درتالش و دیگر بخش های البرز غربی و مرکزی (همچون جنوب لاهیجان، و مرزن آباد ) و گرجستان با تشکیل یک سیستم ریفتی در بازه زمانی کرتاسه پسین در حاشیه جنوبی اوراسیا از قفقاز کوچک تا البرز مرکزی قابل تفسیر است.
کلیدواژه ها:
Alkali basalt ، Late Cretaceous ، Within plate ، Talesh ، Western Alborz ، Eurasia ، آلکالی بازالت ، کرتاسه پسین ، درون ورقه ای ، تالش ، البرز غربی ، اوراسیا
نویسندگان
Khadijeh Amani
Kharazmi University
Morteza Delavari
Kharazmi University
Sadraldin Amini
Kharazmi University
Amir Ali Tabbakh Shabani
Kharazmi University
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :