مطالعه ویژگی های ژئوشیمیایی هیدروکربن های مخازن ایلام و سروک در میادین مارون و کوپال

میادین نفتی مارون و کوپال از جمله میادین بزرگ واقع در ناحیه فروافتادگی دزفول است که در جنوب شرقی شهر اهواز در مجاورت میدان های نفتی آغاجاری و اهواز قرار گرفته است. سازندهای ایلام، سروک و آسماری، مخازن هیدروکربنی این دو میدان می باشند. به منظور بررسی خصوصیات ژئوشیمیایی، نمونه نفت های مخازن ایلام و سروک در میادین مورد مطالعه با استفاده از تکنیک های ژئوشیمیایی متداول نظیر تست SARA، تکنیک کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی-طیف سنجی جرمی (MS-GC) تحت آنالیز قرار گرفتند. با توجه به نتایج آنالیزها که شامل توزیع برش های هیدروکربنی تشکیل دهنده این نفت ها (تست SARA) و همچنین مطالعه بیومارکرهای خانواده ترپان ها و استران های تخلیص شده از برش اشباع می شود، می توان گفت هیدروکربن های موجود در مخزن سروک در هر دو میدان مورد مطالعه، خصوصیات نفت های پارافینیک را نشان می دهد. در صورتی که ویژگی های هیدروکربور موجود در مخزن ایلام واقع در میدان نفتی مارون، مشابه نفت های پارافینیک متمایل به نفتنیک می باشد. همچنین هیدروکربور موجود در مخزن ایلام در میدان نفتی کوپال خصوصیات نفت های آروماتیک را دارا است. بررسی های ژئوشیمیایی نشان می دهد که هیدروکربن های تجمع یافته در مخازن یاد شده، از سنگ منشاهای کربناته، در شرایط احیایی تا نیمه احیایی زایش یافته اند. کروژن سنگ منشاء احتمالی از نوع II و مخلوطی از نوع II و III می باشد، که بیان گر وجود مواد آلی با منشاء دریایی و مقادیر جزئی مواد آلی حمل شده از خشکی است. بررسی پارامترهای بلوغ بیومارکر، حاکی از بلوغی متوسط در حد اوایل تا اواسط پنجره نفت زایی برای مواد آلی تولید کننده نفت های تجمع یافته در این میدان می باشد.

کلیدواژه ها:

ژئوشیمی مخزن ، سازند ایلام ، سازند سروک ، میدان مارون و کوپال ، ترکیب نفت ، بیومارکر