کارکرد اضطرار عرفانی در رشد و تعالی روانی

یکی از مفاهیم برجسته در عرفان اسلامی که جزو سنن الهی برای اصلاح و تربیت بشر است، سنت ابتلا است که عصاره آن در واژه «اضطرار» تبلور یافته­است. درحقیقت، شخص مبتلا، به اضطرار افکنده­می­شود تا درصورت توجه و توبه، ضمن نجات از آن موقعیت خطیر، بصیرتی نو بیابد و در ادامه مسیر رشد و تعالی، از آن بهره­مند­شود. ما این موضوع را با مفاهیمی مانند «عقده یونس» و «خودشکوفایی» که از روان­شناسی مکتب انسان­گرایی وام­گرفته­ایم، تقویت­کرده­ایم، تا نقش و کارکرد ویژه اضطرار در عرفان اسلامی را که به نظر ما کشف ویژه عرفا از متون دینی و مولفه اصلی برای غلبه بر عقده یونس و رسیدن به خودشکوفایی در عرفاست، معرفی­نماییم. مطالب این مقاله به شیوه کتابخانه­ای- اسنادی جمع­آوری­شده و به روش توصیفی- تحلیلی، صورت حصولی پذیرفته­است. حاصل اینکه برآورده­شدن نیاز فرد مضطر در سخت­ترین شرایط به­خاطر بریدن از دستاویزهای مادی و توکل کامل به­وقوع­می­پیوندد که درنهایت موجب غلبه بر عقده یونس و خودشکوفایی وی می­شود.

کلیدواژه ها:

اضطرار ، عرفان ، عرفا ، عقده یونس ، خودشکوفایی