تهیه شناسنامه مورفولوژیک ارقام لوبیای ایران

این مطالعه به منظور بررسی ارقام لوبیای کشور و تهیه بانک اطلاعاتی صفات مورفولوژیک آنها انجام شد تا در مراحل بعدی به عنوان کلکسیون مرجع مورد استفاده قرار گیرند. هر رقم جدید برای ثبت با این کلکسیون مرجع مورد استفاده قرار گیرند. هر رقم جدید برای ثبت با این کلکسیون مقایسه می گردد و در صورتی که واجد شرایط تمایز، یکنواختی و پایداری باشد به عنوان رقم جدید ثبت خواهد شد. در این بررسی 13 رقم لوبیا در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در کرج کشت و صفات معین شده در دستورالعمل ملی ایران جها انجام آزمون های تعیین تمایز، یکنواختی و پایداری بر روی آنها اندازه گیری شدند. همه ارقام از نظر صفات مورد بررسی مطابق با دستورالعمل ملی ایران یکنواخت بودند. طبق دستورالعمل ملی ایران در یک نمونه با 60 گیاه، دو گیاه و در یک نمونه با 150 گیاه چهار گیاه خارج از تیپ مجاز می باشد. صفات رنگ اصلی بذر، رنگ گل، رنگ برگ، نخ غلاف، شکل برگچه انتهایی، شکل برش طولی بذر و تیپ رشد مهمترین صفات کیفی متمایز کننده ارقام بودند. تمایز ارقام با انجام تجزسه واریانس و مقایسه میانگین ارقام با آزمون دانکن در سطح پنج درصد به کمک نرم افزار SAS انجام شد. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین نشان داد ارقام مورد بررسی از نظر بیشتر صفات مورد مطالعه از جمله ارتفاع، تعداد روز تا رسیدگی، طول برگچه ، عرض برگچه، طول غلاف، عرض غلاف، وزن دانه، طول دانه و عرض دانه با یکدیگر اختلاف معنی داری دارند. 13 رقم مورد بررسی در همه صفات متمایز و یکنواخت بودند و به عنوان کلکسیون مرجع لوبیای ایران در نظر گرفته می شوند. با معرفی هر رقم جدید و مقایسه رقم جدید با کلکسیون مرجع تهیه شده در این بررسی و نیز انجام آزمون های تمایز، یکنواختی و پایداری، در صورت احراز شرایط لازم، رقم مذکور ثبت و حقوق شخص به او اعطا خواهد گردید.

کلیدواژه ها:

لوبیای معمولی ، شناسنامه مورفولوژیک ، آزمون DUS