اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر شاخص های حافظه کاری در بیماران مبتلا به پرفشاری خون: کارآزمایی بالینی تصادفی شده

زمینه و هدف: پرفشاری خون یک عامل خطر مهم برای بسیاری از بیماری ها می باشد. پیشینه های پژوهش حاکی از فعالیت های شناختی و کارکردهای اجرایی متفاوت همچون حافظه کاری ضعیف تر در بیماران پرفشاری خون در مقایسه با افراد غیرمبتلا است. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر شاخص های حافظه کاری بیماران مبتلا به پرفشاری خون انجام شد. روش ها: پژوهش حاضر یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده دوسو کور، براساس طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری دو ماهه با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش شامل تمامی افراد مبتلا به فشار خون شهر رشت بود که در سال ۱۴۰۰ به بیمارستان تخصصی قلب حشمت شهر رشت مراجعه کرده بودند. از این جامعه، ۳۴ نفر داوطلب واجد شرایط به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به روش تصادفی سازی تحت وب در دو گروه مداخله و کنترل تخصیص یافتند. ابزار مورد استفاده در این مطالعه، آزمون یک و دو بک (محرک پیشین) کرچنر (نسخه کامپیوتری نجاتی) بود و درمان ذهن آگاهی طی ۸ جلسه ۱۲۰ دقیقه ای به صورت هفته ای یک بار در مورد گروه مداخله اجرا شد. یافته ها: قبل از مداخله در پیش آزمون، میانگین شاخص های حافظه کاری گروه مداخله و گروه کنترل اختلاف معنی داری نداشتند. در پایان مداخله در پس- آزمون، میانگین شاخص های حافظه کاری گروه مداخله (۱-بک، پاسخ های درست=۷۵/۱۷، زمان واکنش=۴۶۲/۶۱؛ و ۲-بک، پاسخ های درست=۶۷، زمان واکنش=۴۹۵/۸۱) و گروه کنترل (۱-بک، پاسخ های درست=۶۹/۳۵، زمان واکنش=۶۱۷/۷۵؛ و ۲-بک، پاسخ های درست=۵۹/۷۱ ، زمان واکنش=۶۶۳/۵۶) به طور معنی داری متفاوت بودند (۰/۰۰۱P<). به عبارتی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر بهبود شاخص های حافظه کاری بیماران مبتلا به پرفشاری خون، اثربخش بود. همچنین نتایج در مرحله پیگیری در هر دو گروه تغییری نداشت که نشان دهنده پایداری درمان در گروه مداخله است. نتیجه گیری: درمان ذهن آگاهی بر شاخص های حافظه کاری بیماران مبتلا به پر فشاری خون موثر است. لذا پیشنهاد می گردد که در مراکز درمانی از مداخله مذکور در جهت بهبود فعالیت های شناختی بیماران مبتلا به فشارخون استفاده گردد، اگرچه انجام مطالعات بیشتر در این زمینه ضروری به نظر می رسد.

کلیدواژه ها:

Mindfulness-based therapy ، Working memory ، Hypertension ، درمان مبتنی بر ذهن آگاهی ، حافظه کاری ، پرفشاری خون