بررسی تاکسونومی آزمونهای پره انترنی در دانشگاه علومپزشکی شیراز

مقدمه : پیشرفت تحصیلی دانشجویان که یکی از اهداف مهم دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور است ، از طریق ارزشیابی سنجیده می شود.آزمون چند گزینه ای در مقطع بالینی از شایع ترین موارد ارزشیابی است .سوالات در این ارزشیابی ها بر اساس تقسیم بندی بلوم طراحی می شوند و می توانند تمامی سطوح فهم ، دانش ، ادراک ، کاربرد و اطلاعات دانشجو را ارزشیابی کند. این سوالات در سه گروه دسته بندی یاتاکسونومی قرار دارند؛ در تاکسونومی : یادآوری و به یاد داشتن مطالب حفظی ، در تاکسونومی (۲): تفسیر اطلاعات و در تاکسونومی (۳):ارزشیابی مورد ارزیابی قرار می گیرد. از سال ۱۳۹۴ در دانشگاه علوم پزشکی شیراز اساتید و محققان مرکز مطالعات و توسعه آموزش پزشکی اقداماتی در جهت ارتقاء کیفیت آزمون های پیش کارورزی و استانداردسازی این آزمون ها انجام دادند. در این پژوهش میزان تاثیر این اقدامات بر تاکسونومی سوالات و روایی و پایایی آنها و همچنین تاثیر این عوامل بر نمرات کلی دانشجویان در آزمون های پیش کارورزی دانشجویان پزشکی از سال ۹۴ تا ۹۷ مورد مطالعه قرار گرفت .روش اجرا: این مطالعه ، یک مطالعه مقطعی است که در دانشگاه علوم پزشکی شیراز مصوب شده است . در این پژوهش تمامی دانشجویان رشته پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز که در سال های ۹۴ تا ۹۷ در آزمون پیش کارورزی شرکت کرده بودند، مورد ارزیابی قرار گرفتند.تاکسونومی سوالات توسط خبرگان آموزش پزشکی به روش روایی با استفاده از نمرات خدمات آموزش و زیر نظر خبرگان آموزش پزشکی تعیین شد. به این منظور تعداد چهارده متخصص آموزش پزشکی به همراه یک متخصص بالینی تمام سوالات دوره های مختلف را خوانده و تاکسونومی هر سوال را تعیین کردند. انتخاب این متخصصین هدفمند بوده و توافق افراد در تاکسونومی ها ۹۵ درصد بود. پایایی آزمون ها نیز توسط ضریب کودریچاردسون محاسبه شد. برای بررسی روایی به شکل کمی از دو ضریب نسبت روایی محتوا و شاخص روایی محتوایی استفاده شد. برای جمع آوری اطلاعات ، محقق به دانشگاه علوم پزشکی شیراز مراجعه کرده و پس از تشریح فرایند به مسئول آموزش ، نمرات داوطلبان و سال آزمون آنها به صورت فایل اکسل از واحد آموزش کل دانشگاه علوم پزشکی شیراز دریافت کرد. پس از جمع آوری داده ها، اطلاعات به نرم افزار ۲۰SPSS وارد شدند. داده ها قبل از انجام تحلیل های آماری بررسی شده و خطاهای احتمالی رفع شدند. سپس با استفاده از آزمون آنووا و تی مستقل تحلیل شدند.یافته ها: نتایج نشان داد که به طور کلی در تمام سال ها سوالات تاکسونومی (۱) ۹۷/۳۰، سوالات تاکسونومی (۲) ۳۴/۲۷ و سوالات تاکسونومی (۳) ۷۰/۴۰ از سوالات را شامل می گردد. بالاترین میانگین نمره تاکسونومی در بین سوالات مرتبط با تاکسونومی (۳) ۸۶/۴±۷۰/۴۰بوده است . برای تعیین ارتباط بین نمره کل تاکسونومی و سال های بررسی شده ، از آزمون آنووا استفاده شد. نتایج این آزمون نشان داد بین تاکسونومی و سال های بررسی شده تفاوت معناداری وجود دارد(۰۰۱,۰(p=؛ نمره تاکسونومی در اسفند سال ۹۴ با اسفند سال ۹۵ (۰۰۴,۰(p=؛ با شهریور سال ۹۵ (۰۰۱,۰(p=؛ با اسفند سال ۹۶ (۰۴,۰(p=؛ با شهریور سال ۹۷ (۰۰۱,۰(p= و با اسفند سال ۹۷ (۰۳,۰(p= تفاوت معناداری داشت . همین طور نتایج نشان داد در تمام سال های بررسی شده سطح سوالات از نظر دشواری در حد متوسط و از نظر مناسب بودن یا نبودن ، مناسب بود. برای تعیین ارتباط بین آسان ،متوسط ، دشوار، مناسب و نامناسب بودن سوالات با دوره های بررسی شده ، از آزمون تی مستقل استفاده شد که بر این اساس بین درجه سوالات و سال های بررسی شده ارتباط معناداری مشاهده نشد. با توجه به اینکه کسب نمره بالاتر از ۷,۰ در ضریب کودر ریچاردسون نشان دهنده پایایی آزمون است ، بنابراین آزمون های پره انترنی دارای پایایی مناسبی می باشند.بحث و نتیجه گیری : به طور کلی مسئله امتحان جامع برای دانشجویان ، امری مهم تلقی شده و به همراه خود اضطراب دارد؛ این امتحان می تواند در یادآوری مطالبی که دانشجو در طول دوران تحصیل خود فراگرفته است تاثیرگذار باشد، حال اگر صرف نظر از سطح یادگیری دانشجو، این سوالات دارای ایرادهایی باشند و یا خوب طراحی نشده باشند، موجب ایجاد مشکلات بیشتری شود، بنابراین اصل رعایت قواعد در این آزمون ها حائز اهمیت است . با توجه به نتایج این مطالعه از نظر دسته بندی، بیشترین میانگین مرتبط با تاکسونومی (۳) بوده و این آزمون ها روایی و پایایی مناسبی دارند. بنابراین پیشنهاد می شود درصورت لزوم کارگاه هایی به منظور نحوه طراحی سوالات و توجیه دلیل اهمیت رعایت تاکسونومی و روایی و پایایی مناسب برای اساتید و دانشجویان برگزار گردد ..

کلیدواژه ها:

تاکسونومی ، روایی ، پایایی