اثرهای فاصله از جاده بر تجمع فلزات سنگین در خاک و برگ بلوط ایرانی (Quercus brantii) در بزرگراه الشتر - خرم آباد

این تحقیق با هدف بررسی مقدار جذب فلزات سنگین در خاک و برگ بلوط ایرانی در بزرگراه الشتر- خرم­آباد انجام گرفت. به همین منظور در روی پنج ترانسکت در فاصله­های صفر، ۵۰۰ و ۱۰۰۰ متری دو طرف جاده قطعات نمونه ۱۰×۱۰ متر پیاده شدند. در داخل قطعات نمونه ۳۰ نمونه خاک به­صورت ترکیبی و همچنین به­طور تصادفی از درختان در تمامی جهت­های تاج ۳۰ نمونه برگ جمع­آوری شد. بعد از آماده­سازی نمونه­ها مقدار غلظت فلزات سنگین سرب، مس و روی خاک و برگ با استفاده از دستگاه جذب اتمی اندازه­گیری شد. نتایج نشان داد که غلظت فلزات سنگین در خاک با افزایش فاصله از جاده کاهش یافته بود. مقادیر میانگین غلظت عناصر در خاک در فاصله­های صفر، ۵۰۰ و ۱۰۰۰ متر به­ترتیب برابر با ۶/۴، ۶۵/۲ و ۳ برای سرب،۱۳/۵۶، ۳۸/۵۵ و ۳۲/۵۵ برای روی و ۸۱/۴۴، ۳۴/۴۵ و ۰۰/۳۸ میلی­گرم بر کیلوگرم برای مس به دست آمد. همچنین مقادیر غلظت این عناصر در برگ به ترتیب ۵/۰، ۴/۰ و ۲/۰ برای ­سرب، ۶/۳۴، ۳/۵۷ و ۰۰/۳۸ برای روی و ۵/۸، ۳/۷ و ۶/۸ میلی­گرم بر کیلوگرم برای مس حاصل شد. همچنین نتایج نشان داد که بین مواد آلی و مس خاک در سطح پنج درصد همبستگی منفی معنی­داری وجود دارد. مقادیر غلظت فلزات سنگین در برگ درختان بلوط ایرانی از مقادیر استاندارد جهانی کمتر بوده و این گونه درختی می­تواند فلزات سنگین را در خود تجمع دهد.

کلیدواژه ها:

آلودگی هوا ، بلوط ایرانی ، برگ ، خاک ، فلزات سنگین