نگاهی به کاربرد نادرست و مکانیکی نظریه ریخت شناسی پراپ در متون ادب فارسی

ساختارگرایی یکی از مهم­ترین حوزه های نظریه ادبی مدرن محسوب می شود که در شکل گیری موضوعات جدید، تبیین مشابهت و همسانی، و قابلیت تحلیل متون ادب فارسی از الگوهای استاندارد جهانی سهمی اثرگذار داشته است. اقبال به نظریه­های غربی و کاربرد الگوهای ریخت­شناسی امروزه چنان مورد توجه قرار گرفته که بسیاری از مقالات و تحقیقات ادبی با هدف روشن کردن زوایای پنهان متون و ارائه دستاوردهای نوین برپایه این نظریه­ها تحلیل شده است و کمتر نقدی را می­توان یافت که از کارکردهای ساختاری و ریخت­شناسی بی­بهره باشد. این مقاله با واکاوی مقالات علمی پژوهشی، به مطالعه رشد کیفی و کمی پژوهش­های ریخت­شناسی در دهه­های مختلف و بررسی ژانر ادبی آن ها پرداخته است و با سنجش میزان انطباق اصولی استفاده از این نظریه با شیوه علمی و استاندارد الگوی پراپ، آسیب­های کاربرد این نظریه بر متون را همراه با شواهد، انتخاب نادرست نظریه، ساده­سازی عناصر داستان، بی­توجهی به هدف و بستر نظریه، تکرار روش، نارسایی و ضعف مقدمه و نتیجه­گیری بی­ارتباط معرفی کرده است.

کلیدواژه ها:

Morphology ، Vladimir Propp ، Pathology ، Literary Criticism ، Persian Literary Texts. ، ریخت شناسی ، ولادیمیر پراپ ، آسیب شناسی ، نقد ادبی ، متون فارسی.