کاربرد نسبت ابعاد منافذ معادل (EPAR) در تشخیص نوع تخلخل و تعیین گونه های سنگی، سازندهای کنگان و دالان، خلیج فارس

مخازن کربناتی بسیار پیچیده و ناهمگن هستند. غلبه بر این ناهمگنی جهت ارزیابی های مخزنی مهم و ضروری است. مطالعات مخازن کربناتی اغلب با استفاده از داده های آزمایشگاهی صورت گرفته است. استفاده از نگار چاه پیمایی به جای استفاده از روش های آزمایشگاهی در کاهش زمان و هزینه بسیار به صرفه است. سازند های دالان-کنگان، به عنوان بزرگ ترین مخزن گاز غیرهمراه به دلیل تاثیر محیط رسوبی و فرایند های دیاژنزی ناهمگن و پیچیده هستند. باهدف غلبه بر ناهمگنی با استفاده از نگار صوتی، نمونه هایی از سازندهای کربناتی دالان-کنگان تهیه شد. در مجموع ۸۷ مقطع نازک آهکی مورد ارزیابی سنگ نگاری، تجزیه وتحلیل معمول مغزه و زمین شناسی قرار گرفت. به طور دقیق تخلخل، تراوایی، بافت رسوبی، نوع تخلخل و فرایند های دیاژنزی مشخص شدند. از چاه موردمطالعه نگارهای چاه پیمایی و صوتی نیز ثبت شد. بعد از کنترل کیفیت داده ها، نگار زمان صوتی ثبت شده به سرعت صوتی تبدیل شد. مدل سازی تخلخل-سرعت بر اساس رویکرد محیط موثر تفاضلی برای مقادیر مختلف نسبت ابعاد منافذ معادل انجام شد. تخلخل-سرعت نمونه های اندازه گیری شده در این مدل سازی مورداستفاده قرار گرفتند. نتایج نشان می دهد تخلخل های قالبی بزرگ ترین نسبت ابعاد را دارند. تخلخل های حفره ای، بین دانه ای و ریز تخلخل به ترتیب بیشترین نسبت ابعاد را بعد از تخلخل های قالبی دارند. تخلخل های قالبی و حفره ای به سبب کروی بودن و بالابودن نسبت ابعاد در تخلخل های یکسان، سرعت صوتی بیشتری نسبت به تخلخل های تخت و باریک دارند. از طریق شکل هندسی و نوع تخلخل و با استفاده از نگار صوتی، گونه های سنگی مشخص شدند که روند تغییرات تخلخل، تراوایی و فرایند های دیاژنزی اتفاق افتاده در مخازن دالان-کنگان را به خوبی نمایان کرد.

کلیدواژه ها:

رخساره منفذی ، دالان-کنگان ، نگار صوتی ، فرایندهای دیاژنزی ، محیط موثر تفاضلی (DEM)