مبانی دین شناختی علم دینی و نظریه تجربه دینی؛ سازگاری یا تعارض

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 78

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ELMODIN-14-1_001

تاریخ نمایه سازی: 6 آذر 1402

چکیده مقاله:

علم دینی، دانشی متاثر از دین است. دیدگاه های مطرح در علم دینی معیارهایی برای تولید علم دینی مطرح کرده اند که به وجود ویژگی هایی در دین همچون منبع معتبر دینی، محتوای معرفتی قابل شناخت و جامعیت و کمال دین، وابسته است. این ویژگی ها را مبانی دین شناختی علم دینی نامیده اند. خدشه در این مبانی به خدشه در امکان علم دینی خواهد انجامید. هرچند نظریه تجربه دینی با انگیزه دفاع از اعتقاد دینی و به نفع وجود خدا مطرح شد، تعارض با برخی مبانی دینی را در خود داشت. تجربه گرایان دینی با تمرکز بر بعد گرایشی انسان نسبت به دین، گوهر دین را نوعی احساس و تجربه دینی می دانند. ایشان وحی را تجربه دینی پیامبر انگاشته، و ابلاغ پیامبر را تفسیری شخصی از آن تجربه و متاثر از ویژگی های انسانی به شمار می آورند. این مواضع با مبانی دین شناختی علم دینی ناسازگار می نماید و پیامد آن بسنده کردن به نوعی حداقلی از علم دینی است. تبیین نسبت نظریه تجربه دینی با مبانی دین شناختی علم دینی و به تبع آن با امکان علم دینی، مسئله این پژوهش است که با روش تحلیلی و مقایسه ای صورت پذیرفته است.

نویسندگان

حمید خدابخشیان خوانساری

استادیار گروه دائرهالمعارف علوم عقلی اسلامی، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریمابوزید، نصر حامد (۱۳۷۹). «تاویل، حقیقت و نص»، کیان، ...
  • (۲۰۱۴). مفهوم النص؛ دراسه فی علوم القرآن. بیروت: مرکز الثقافی ...
  • اتو، رودلف (۱۳۸۰). مفهوم امر قدسی. ترجمه هایون همتی. تهران: ...
  • ارکون، محمد (۲۰۱۲). الفکر الاسلامی: نقد و اجتهاد. بیروت: دار ...
  • اسپینوزا، بندیکتوس دو (۱۴۰۱)، رساله الهی – سیاسی، ترجمه علی ...
  • استیس، والتر ترنس (۱۳۹۰). دین و نگرش نوین. ترجمه احمدرضا ...
  • باربور، ایان (۱۳۸۴). علم و دین، ترجمه بهاءالدین خرمشاهی، تهران: ...
  • باقری، خسرو (۱۳۸۲). هویت علم دینی، تهران: وزارت فرهنگ و ...
  • پراودفوت، وین (۱۳۷۷). تجربه دینی، ترجمه عباس یزدانی، قم: طه ...
  • پیروزمند، علیرضا (۱۳۹۱). چگونگی دستیابی به علم دینی، ۱۰/ ۰۲/ ...
  • جوادی آملی، عبدالله (۱۳۸۷). انتظار بشر از دین، قم: اسرا، ...
  • — (۱۳۸۹). منزلت عقل در هندسه معرفت دینی. قم: اسرا، ...
  • — (۱۳۹۰). نظریه علم دینی. ۱۰/ ۰۴/ ۱۳۹۵http://www.portal.esra.ir/Pages/Index.aspx?view=۱&id=MTUxNg%۳d%۳d-epP۶x۶e۲Tyo%۳d&kind=۱ ...
  • جیمز، ویلیام (۱۳۹۳). «تجربه دینی: اصل و منشا دین»، در: ...
  • — (۱۳۹۱). تنوع تجربه دینی، ترجمه حسین کیانی، تهران: حکمت ...
  • خواص، امیر و اکبر حسینی (۱۳۸۸). منشا دین (بررسی و ...
  • ساجدی، ابوالفصل (۱۳۸۷الف). «قرآن، کلام بشری یا الهی»، قبسات، شماره ...
  • — (۱۳۸۷ب). «وحی شناسی مسیحی با گذری بر وحی قرآنی»، ...
  • سروش، عبدالکریم (۱۳۷۸). بسط تجربه نبوی، تهران: صراط ...
  • — (۱۳۷۶). مدارا و مدیریت، تهران: صراط ...
  • شاکرین، حمیدرضا (۱۳۸۷). مبانی خداشناسی و فهم و معرفت دینی، ...
  • شیروانی، علی (۱۳۹۱). تعلیقاتی بر ارزش معرفت شناختی تجربه دینی، ...
  • طوسی، نصیرالدین (۱۴۰۷ق). تجرید الاعتقاد، قم: دفتر تبلیغات اسلامی ...
  • عابدی شاهرودی، علی (۱۳۸۶). «نظریه علم دینی بر پایه سنجش ...
  • علی پور، مهدی و سید حمیدرضا حسنی، (۱۳۸۹). پارادایم اجتهادی ...
  • فرانکس، دیویس کارولین (۱۳۹۱). ارزش معرفت شناختی تجربه دینی، ترجمه ...
  • کریمی، مصطفی (۱۳۹۳). «المیزان و تحلیل وحی»، معرفت کلامی، شماره ...
  • گلشنی، مهدی. ۱۳۷۷. از علم سکولار تا علم دینی، تهران: ...
  • محمدی، عبدالله (۱۳۹۵). ارزش معرفت شناختی دلیل نقلی، قم: انتشارات ...
  • مزلو، آبراهام (۱۳۹۷). ادیان، ارزش ها و تجربه های اوج، ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۹۰). «علم دینی و اسلامی سازی علوم ...
  • — (۱۳۹۲). رابطه علم و دین، قم: انتشارات موسسه آموزشی ...
  • معین، محمد (۱۳۸۸). فرهنگ فارسی، تهران: امیرکبیر ...
  • میرباقری، محمد مهدی (۱۳۸۵). گزارش هم اندیشی «فلسفه شدن اسلامی»، ...
  • نصر، سیدحسین (۱۳۸۶). «جهان بینی اسلامی و علم جدید»، در: ...
  • هیک، جان (۱۳۷۲). فلسفه دین، ترجمه بهرام راد، تهران: الهدی ...
  • نمایش کامل مراجع