بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره بره موم و اثر آن در جلوگیری از اکسیداسیون روغن آفتابگردان

بره­موم یک ماده صمغی جمع آوری شده توسط زنبور عسل از منابع گیاهی مختلف است. هدف از این تحقیق، ارزیابی فعالیت آنتی­اکسیدانی عصاره بره­موم در روغن آفتابگردان طی زمان نگهداری بود. در این پژوهش، ابتدا ظرفیت آنتی­اکسیدانی عصاره­های اتانولی، متانولی و آبی بره­موم با استفاده از روش DPPH ارزیابی شد. نتایج نشان داد که عصاره متانولی بره­موم بالاترین فعالیت آنتی­اکسیدانی را داشت. سپس غلظت­های مختلف عصاره متانولی (۰، ۵/۰ و ۱ درصد) به روغن آفتابگردان اضافه شده و به مدت ۶۰ روز در دمای ۲۵ درجه سانتی­گراد نگهداری شدند. برای مقایسه عصاره بره موم با آنتی­اکسیدان­های صنعتی، روغن آفتابگردان بازاری حاوی TBHQ نیز تهیه شده و همراه نمونه­ها نگهداری شد. در طی زمان نگهداری، هر ۲۰ روز یک بار، اندیس­های پراکسید (PV)، اسید تیوباربیتوریک (TBARS) و اسیدی اندازه­گیری شدند. داده­های حاصله با استفاده از طرح کاملا تصادفی تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که افزودن آنتی­اکسیدان به روغن آفتابگردان منجر به کاهش اندیس­های PV، TBARS و اندیس اسیدی نمونه­ها شد. از این نظر، غلظت ۱ درصد عصاره متانولی بره موم کارآمدتر از غلظت ۵/۰ درصد و آنتی­اکسیدان سنتزی بود. در طی زمان نگهداری، مقادیر اندیس­های اکسیداتیو نمونه­ها به تدریج افزایش یافت. در همه زمان­های مورد مطالعه، بالاترین میزان اکسیداسیون مربوط به روغن خام بود. نتایج ارزیابی حسی نشان داد که اختلاف معنی­داری بین امتیازات طعم، رنگ و پذیرش کلی روغن حاوی عصاره بره­موم و روغن آفتابگردان بازاری وجود نداشت، اما امتیاز مربوط به بو روغن حاوی عصاره بره­موم کمتر از روغن بازاری بود. این گونه به نظر می­رسد که عصاره متانولی بره­موم دارای فعالیت آنتی­اکسیدانی است که می­توان از آن به عنوان یک آنتی­اکسیدان در روغن و محصولات بر پایه روغن طی زمان نگهداری استفاده نمود.