بررسی فرونشست در دشت علی آباد قم

نشست زمین پدیدهاى است که در اثر آن سطح زمین بهصورت تدریجى و در برخى موارد بهطورناگهانی فرو مینشیند، این فرایند باعث ایجاد ترک و شکافهایى در سطح زمین شده (تغییردرمورفولوژی سطح زمین) و باعث تاثیر بر روى الگوى جریان آب زیرزمینى (بویژه پارامترهایهیدرودینامیکی)وهمچنین تغییر در روند جریان های سطحى و گاها سیل خیزى منطقه مورد واکنش ، می گردد . پدیده مذکور در بسیاری از نقاط دنیا دیده شده که در مواردی باعث خسارت های مالیقابل توجهی شده است.علت روی دادن این فرایند را می توان به کاهش پایداری لایه های زیرین بر اثر حذف یک مدیا مرتبط دانست. افت سطح ایستابی و یا انحلال لایه های زیرین و یا فعالیتهای تکتونیکیاز جمله عوامل اصلی در ایجاد چنین مناطقی هستند. در منطقه مورد اشاره(دشت ممنوعه بحرانی علی آباد) افت سطح ایستابی علت اصلی این مورد دانسته شده است. این دشت در گذشته از رودخانه قره چای با آورد سالانه ٢۶۵ میلیون متر مکعب به طور طبیعی تغذیه می گردید که پس از احداث سد الغدیر و افزایش ذخیره سد اکبتان و خشکسالیهای پی در پی (و تغییر اقلیم محتمل) و از طرفی با افزایش تعداد چاههای کشاورزی موجب افت سطح ایستابی و تخلیه آبخوان گردیده است. در این مقاله از مشاهدات صحرایی و تجربی استفاده شده است.

کلیدواژه ها:

نشست ، سطح ایستابی ، رودخانه قره چای ، خسارت