کاربرد رویکرد منطق فازی در مدلسازی تجارت غیرقانونی (قاچاق) در ایران

در مطالعه ­ی حاضر اندازه ­ی فعالیت ­های تجاری غیرقانونی (قاچاق) در ایران با استفاده از رویکرد منطق فازی برای دوره­ ی ۸۵-۱۳۵۰ مدلسازی و نهایتا شاخصی برای آن استخراج می شود.  برای این منظور سه شاخص بار مالیات وارداتی, نرخ بیکاری و میزان شکاف نرخ ارز (نرخ ارز رسمی و غیررسمی) به عنوان شاخص­ هایی که سهم بالایی در توضیح دهندگی میزان قاچاق در کشور دارند، تشخیص داده شدند و پایگاه قواعد با اتکا به نقطه نظرات خبرگان اقتصادی تشکیل شد.  در انتها شاخص قاچاق کالا استخراج گردید و با دو مطالعه دیگر صورت گرفته در این خصوص (هر دو از رویکرد MIMIC استفاده نموده ­اند) مقایسه گردید.  نتایج مطالعه­ ی حاضر بعضا تخمین­ های نسبتا متفاوتی را نسبت به مطالعات پیشین نشان می ­دهد که این موضوع عمدتا به تفاوت در رویکرد بررسی و نیز دوره ­ی مدلسازی ارتباط می ­یابد.  هر چند در دو مطالعه ­ی پیشین نیز استفاده از یک رویکرد مشابه به نتایج متفاوتی انجامیده است.

کلیدواژه ها:

تجارت غیرقانونی (قاچاق) ، منطق فازی ، بار مالیات وارداتی ، شکاف نرخ ارز