اثر ژنوتیپ در موفقیت پیوند خزانه ای در سه کلون چای

به منظور دستیابی به فن پیوند خزانه ای و تولید نهال های پیوندی چای، پژوهشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با نه تیمار و سه تکرار طی دو سال در ایستگاه تحقیقات چای شهید اسلامی لاهیجان اجرا شد. در این آزمایش از سه کلون امیدبخش ۱۰۰، ژنوتیپ انتخابی ۲۰۲۱ و رقم DN (سریلانکایی) به عنوان پایه و پیوندک استفاده شد. پس از پیوند، برخی از صفات کیفی برگ سبز چای مانند پلی فنل کل، میزان فعالیت آنزیم های پلی فنل اکسیداز و پراکسیداز و درصد پروتئین در نزدیک ترین برگ ها به محل پیوند درگیاهان پیوندی و غیر پیوندی (شاهد) اندازه گیری شد. هم چنین اندازه گیری صفات کمی مانند ماده خشک، ارتفاع گیاه، تعداد برگ، قطر ساقه و درصد زنده مانی پیوند و نهال های شاهد پس از پیوند انجام گردید. نتایج نشان داد که بین گیاهان پیوندی و غیرپیوندی از نظر درصد زنده مانی برای تولید نهال، درصد پلی فنل کل و آنزیم پلی فنل اکسیداز اختلاف معنی داری وجود داشت به طوری که درصد زنده مانی نهال های قلمه ای در همه موارد بیشتر از نهال های پیوندی بود. در بین ترکیبات پیوندی، پیوند ۱۰۰/DN (پایهDN و پیوندک ۱۰۰) با %۵۶ بیشترین درصد زنده مانی را داشت. از نظر درصد ماده ی خشک، ارتفاع گیاه، تعداد برگ و قطر ساقه بین گیاهان پیوندی و غیرپیوندی اختلاف معنی داری وجود نداشت. مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین مقدار پلی فنل کل مربوط به گیاهان پیوندی ۲۰۲۱/ ۱۰۰(پایه ۲۰۲۱ و پیوندک ۱۰۰)به میزان %۱۳/۷ و کمترین مقدار نیز مربوط به قلمه های ریشه دار کلون ۱۰۰ به میزان %۱۰/۴ بود. بیشترین مقدار پروتئین مربوط به گیاهان پیوندی DN/۲۰۲۱ (پایه ۲۰۲۱ و پیوندک DN) به میزان %۱۳/۵ و کمترین مقدار آن نیز مربوط به گیاهان غیرپیوندی DN به میزان ۹% بود.

کلیدواژه ها:

چای ، پیوند خزانه ای ، اثر متقابل پایه و پیوندک ، ترکیبات بیوشیمیایی