بررسی فقهی حقوقی جایگاه شورای نگهبان در نظام جمهوری اسلامی ایران و نحوه نظارت آن بر قوانین و مقررات

: مطالعه همه جانبه نهاد شورای نگهبان به عنوان یکی از مهم ترین نهادهای حکومتی گامی موثر شمرده می شود. به این منظور ابتدا از طریق تحلیلی تطبیقی با نهادهای مشابه در سایر کشورها به تبیین جایگاه و فلسفه وجودی این شورا پرداخته شده است. از آنجا که نظارت بر مدیریت سطح کلان کشور، از جمله نظارت بر انتخابات از صلاحیت های نهاد شورای نگهبان شمرده شده که به دلیل عدم اشاره به نوع و ماهیت چنین نظارتی، دیدگاه های معارضی در مورد آن ابراز گردیده، و در میان این مناقشات، از آنجا که این نهاد خود عهده دار تفسیر قانون اساسی است، به تفسیر این اصل اقدام نموده و نوع نظارت خویش را از نوع «استصوابی» معرفی نموده است. علی رغم لازم الاجرا دانستن این تفسیر، به دلیل اشکالات موجود، همچنان میدان بحث و تبادل نظرهای علمی در این زمینه باز بوده، با تحلیل و نقد برخی مستندات، در صدد ارائه نظریه استطلاعی بودن نظارت برآمده ایم که در نوع خود می تواند به خوبی تامین کننده یک نظارت کارآمد، منطقی و منصفانه باشد.

کلیدواژه ها:

قانون اساسی ، عدم تغایر ، تفسیر قانون اساسی ، نظارت ، انتخابات ، استصوابی ، استطلاعی