نفقه زوجه غایب مفقودالاثر در فقه و حقوق با رویکردی بر نظر امام خمینی(س)

سال انتشار: 1392
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 110

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MATIN-15-59_004

تاریخ نمایه سازی: 26 آبان 1402

چکیده مقاله:

نفقه زوجه غایب مفقودالاثر ازجمله حقوق غیرمالی زوجه محسوب می شود که تاثیر فراوانی در ادامه زندگی زناشویی دارد و عدم تامین آن باعث بروز مشکلاتی در بستر خانواده و اجتماع می­گردد. براساس نظر مشهور فقهای امامیه اگر از غایب خبری باشد یا اینکه ولی­ای داشته باشد که نفقه او را بپردازد، زوجه باید صبر کند، اما اگر خبری از غایب نمی­رسد یا اینکه ولی­ای ندارد که نفقه زوجه او را بپردازد، زن می­تواند به حاکم رجوع کند و چهار سال صبر نماید تا اینکه همسرش پیدا شود. همچنین در صورتی که فرد متبرعی به زوجه انفاق کند، وی حق درخواست انحلال نکاح را ندارد، بلکه باید وضعیت موجود را تحمل کند تا وضعیت همسرش روشن شود. امام خمینی به پیروی از مشهور فقهای امامیه قائل به این قول می­باشند. گرچه بعضی از فقهای معاصر مانند طباطبایی یزدی قائلند که اگر همسر غایب به جهت مانعی نتواند عملیات جستجو از غایب را به عمل بیاورد و کسی هم نباشد که نفقه او را تادیه نماید می­تواند از حاکم درخواست طلاق کند. در این صورت بعید نیست که حاکم او را طلاق دهد. قانون مدنی و قانون امور حسبی نفقه زوجه غایب را به عهده امینی می­داند که نگهداری و اداره اموال غایب را به عهده دارد. حکم نفقه زوجه­ای را که توسط حاکم طلاق داده می­شود می­توان باتوجه مواد قانونی دیگر (مواد ۱۱۰۹، ۱۱۵۶) به دست آورد. در این نوشتار با پای­بندی به اصول و مبانی فقهی و حقوقی و مطالعه دیدگاه فقها و قانون درصدد دستیابی به احکام جدید و مناسبی درباره نفقه زوجه غایب می­باشیم.

نویسندگان

سیدحسین صفایی

استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران، استاد بازنشسته دانشگاه تهران

زینب خیریه

دانش آموخته دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی و اندیشه امام خمینی از پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن­ادریس، محمدبن­منصور. (۱۴۱۰ ق) السرائرالحاوی لتحریرالفتاوی، قم: دفتر انتشارات اسلامی، ...
  • ابن حمزه، محمدبن­علی­. (۱۴۰۸ق) الوسیله الی نیل الفضیله، قم: انتشارات ...
  • امامی، سیدحسن. (۱۳۷۷) حقوق خانواده، تهران: کتابفروشی اسلامیه، چاپ شانزدهم ...
  • امام خمینی، سید روح الله. (۱۳۷۹) تحریرالوسیله، تهران: موسسه تنظیم ...
  • (۱۳۷۵) استفتائات از محضر امام ­خمینی(ره)، قم: دفتر انتشارات اسلامی ...
  • بدران، ­ابوالعینین­بدران. (بی­تا) الفقه المقارن الاحوال الشخصیه، دارالنهضه العربیه ...
  • بیهقی نیشابوری کیدری، ­محمدبن­حسین. (۱۴۱۶ق) اصباح الشیعه بمصباح الشریعه، قم: ...
  • جزیری، عبدالرحمن. (۱۴۱۹ق) الفقه علی المذاهب الاربعه، بیروت: منشورات دارالثقلین، ...
  • حرعاملی، محمدبن­حسن. (۱۴۰۹ق) وسائل­الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم: موسسه ...
  • حسینی ­سیستانی، سیدعلی. (۱۴۱۷ق)، منهاج­الصالحین، قم: دفتر حضرت آیت­الله سیستانی، ...
  • خویی، سیدابوالقاسم. (۱۴۱۰ق) منهاج الصالحین، قم: نشر مدینه العلم ...
  • زحیلی، وهبه. (۱۴۲۹ق) الوجیز فی الفقه الاسلامی، دمشق: دارالفکر، چاپ ...
  • شافعی، محمدبن­ادریس. (۱۴۱۰ق)، الام، بیروت: دارالفکر ...
  • شیخ بهایی، محمد بن حسین. (۱۴۲۹) جامع عباسی، قم: دفتر ...
  • شهیدثانی، زین­الدین­بن­علی. (۱۴۱۰ق)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، قم: ...
  • شیخ صدوق، محمدبن علی بن بابویه. (۱۴۱۵ق) المقنع، قم: موسسه ...
  • صابونی، عبدالرحمن. (۱۳۱۹ق) الاحوال الشخصیه، دمشق: مطبعه الجامعه، چاپ دوم ...
  • صفایی، سیدحسین و اسدالله امامی. (۱۳۸۵) مختصر حقوق خانواده، تهران: ...
  • (۱۳۹۰) حقوق خانواده، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوازدهم ...
  • طباطبایی­ یزدی، سیدمحمدکاظم. (۱۴۱۴ق) عروه الوثقی، قم: کتابفروشی داوری، چاپ ...
  • طبرسی، فضل بن حسن. (۱۴۱۰ق) امین­الاسلام، الموتلف من المختلف بین ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف . (۱۴۲۰) تحریر الاحکام الشریعه ...
  • (الف ۱۴۱۲ق)، تلخیص المرام فی معرفه الاحکام، قم: دفتر انتشارات ...
  • (ب ۱۴۱۲ق)، نکته ­النهایه، قم: دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول ...
  • (الف ۱۴۱۳ق)، قواعدالاحکام فی معرفه الحلال و الحرام، قم: دفتر ...
  • (ب ۱۴۱۳ق)، مختلف­الشیعه فی احکام الشریعه، قم: دفتر انتشارات اسلامی، ...
  • فاضل آبی، حسن­بن­ابیطالب. (۱۴۱۷ق) کشف­الرموز فی شرح المختصر النافع، قم: ...
  • فاضل مقداد، مقدادبن­عبدالله. (۱۴۰۴ق) التنقیح الرائع لمختصر الشرایع، قم: انتشارت ...
  • فاضل­هندی، محمدبن­حسن. (۱۴۱۶ق) کشف­اللثام و الابهام عن قواعد الاحکام، قم: ...
  • قاسم­زاده، سیدمرتضی. (۱۳۸۰) امور حسبی غایب مفقودالاثر، تهران: انتشارات ققنوس، ...
  • کاتوزیان، ناصر. (۱۳۷۵) حقوق خانواده، تهران: نشر یلدا ...
  • کلینی، محمدبن یعقوب. (۱۴۰۷) کافی، تهران: دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم ...
  • مجاهد طباطبایی، سید محمد. (بی تا) المناهل، موسسه آل البیت ...
  • محقق­ حلی، جعفربن حسن. (۱۴۰۸ق) شرایع الاسلام فی مسائل الحلال ...
  • موسوی عاملی، محمدبن­علی. (۱۴۱۱ق) نهایه المرام فی شرح مختصر شرایع ...
  • نجفی، محمدحسن. (بی تا) جواهرالکلام فی شرح شرایع الاسلام، بیروت: ...
  • نووی، یحیی­بن شرف. (۱۴۱۵ق) روضه الطالبین و عمده المفتین، بیروت: ...
  • ابن­ادریس، محمدبن­منصور. (۱۴۱۰ ق) السرائرالحاوی لتحریرالفتاوی، قم: دفتر انتشارات اسلامی، ...
  • ابن حمزه، محمدبن­علی­. (۱۴۰۸ق) الوسیله الی نیل الفضیله، قم: انتشارات ...
  • امامی، سیدحسن. (۱۳۷۷) حقوق خانواده، تهران: کتابفروشی اسلامیه، چاپ شانزدهم ...
  • امام خمینی، سید روح الله. (۱۳۷۹) تحریرالوسیله، تهران: موسسه تنظیم ...
  • (۱۳۷۵) استفتائات از محضر امام ­خمینی(ره)، قم: دفتر انتشارات اسلامی ...
  • بدران، ­ابوالعینین­بدران. (بی­تا) الفقه المقارن الاحوال الشخصیه، دارالنهضه العربیه ...
  • بیهقی نیشابوری کیدری، ­محمدبن­حسین. (۱۴۱۶ق) اصباح الشیعه بمصباح الشریعه، قم: ...
  • جزیری، عبدالرحمن. (۱۴۱۹ق) الفقه علی المذاهب الاربعه، بیروت: منشورات دارالثقلین، ...
  • حرعاملی، محمدبن­حسن. (۱۴۰۹ق) وسائل­الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم: موسسه ...
  • حسینی ­سیستانی، سیدعلی. (۱۴۱۷ق)، منهاج­الصالحین، قم: دفتر حضرت آیت­الله سیستانی، ...
  • خویی، سیدابوالقاسم. (۱۴۱۰ق) منهاج الصالحین، قم: نشر مدینه العلم ...
  • زحیلی، وهبه. (۱۴۲۹ق) الوجیز فی الفقه الاسلامی، دمشق: دارالفکر، چاپ ...
  • شافعی، محمدبن­ادریس. (۱۴۱۰ق)، الام، بیروت: دارالفکر ...
  • شیخ بهایی، محمد بن حسین. (۱۴۲۹) جامع عباسی، قم: دفتر ...
  • شهیدثانی، زین­الدین­بن­علی. (۱۴۱۰ق)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، قم: ...
  • شیخ صدوق، محمدبن علی بن بابویه. (۱۴۱۵ق) المقنع، قم: موسسه ...
  • صابونی، عبدالرحمن. (۱۳۱۹ق) الاحوال الشخصیه، دمشق: مطبعه الجامعه، چاپ دوم ...
  • صفایی، سیدحسین و اسدالله امامی. (۱۳۸۵) مختصر حقوق خانواده، تهران: ...
  • (۱۳۹۰) حقوق خانواده، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوازدهم ...
  • طباطبایی­ یزدی، سیدمحمدکاظم. (۱۴۱۴ق) عروه الوثقی، قم: کتابفروشی داوری، چاپ ...
  • طبرسی، فضل بن حسن. (۱۴۱۰ق) امین­الاسلام، الموتلف من المختلف بین ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف . (۱۴۲۰) تحریر الاحکام الشریعه ...
  • (الف ۱۴۱۲ق)، تلخیص المرام فی معرفه الاحکام، قم: دفتر انتشارات ...
  • (ب ۱۴۱۲ق)، نکته ­النهایه، قم: دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول ...
  • (الف ۱۴۱۳ق)، قواعدالاحکام فی معرفه الحلال و الحرام، قم: دفتر ...
  • (ب ۱۴۱۳ق)، مختلف­الشیعه فی احکام الشریعه، قم: دفتر انتشارات اسلامی، ...
  • فاضل آبی، حسن­بن­ابیطالب. (۱۴۱۷ق) کشف­الرموز فی شرح المختصر النافع، قم: ...
  • فاضل مقداد، مقدادبن­عبدالله. (۱۴۰۴ق) التنقیح الرائع لمختصر الشرایع، قم: انتشارت ...
  • فاضل­هندی، محمدبن­حسن. (۱۴۱۶ق) کشف­اللثام و الابهام عن قواعد الاحکام، قم: ...
  • قاسم­زاده، سیدمرتضی. (۱۳۸۰) امور حسبی غایب مفقودالاثر، تهران: انتشارات ققنوس، ...
  • کاتوزیان، ناصر. (۱۳۷۵) حقوق خانواده، تهران: نشر یلدا ...
  • کلینی، محمدبن یعقوب. (۱۴۰۷) کافی، تهران: دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم ...
  • مجاهد طباطبایی، سید محمد. (بی تا) المناهل، موسسه آل البیت ...
  • محقق­ حلی، جعفربن حسن. (۱۴۰۸ق) شرایع الاسلام فی مسائل الحلال ...
  • موسوی عاملی، محمدبن­علی. (۱۴۱۱ق) نهایه المرام فی شرح مختصر شرایع ...
  • نجفی، محمدحسن. (بی تا) جواهرالکلام فی شرح شرایع الاسلام، بیروت: ...
  • نووی، یحیی­بن شرف. (۱۴۱۵ق) روضه الطالبین و عمده المفتین، بیروت: ...
  • ابن­ادریس، محمدبن­منصور. (۱۴۱۰ ق) السرائرالحاوی لتحریرالفتاوی، قم: دفتر انتشارات اسلامی، ...
  • ابن حمزه، محمدبن­علی­. (۱۴۰۸ق) الوسیله الی نیل الفضیله، قم: انتشارات ...
  • امامی، سیدحسن. (۱۳۷۷) حقوق خانواده، تهران: کتابفروشی اسلامیه، چاپ شانزدهم ...
  • امام خمینی، سید روح الله. (۱۳۷۹) تحریرالوسیله، تهران: موسسه تنظیم ...
  • (۱۳۷۵) استفتائات از محضر امام ­خمینی(ره)، قم: دفتر انتشارات اسلامی ...
  • بدران، ­ابوالعینین­بدران. (بی­تا) الفقه المقارن الاحوال الشخصیه، دارالنهضه العربیه ...
  • بیهقی نیشابوری کیدری، ­محمدبن­حسین. (۱۴۱۶ق) اصباح الشیعه بمصباح الشریعه، قم: ...
  • جزیری، عبدالرحمن. (۱۴۱۹ق) الفقه علی المذاهب الاربعه، بیروت: منشورات دارالثقلین، ...
  • حرعاملی، محمدبن­حسن. (۱۴۰۹ق) وسائل­الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم: موسسه ...
  • حسینی ­سیستانی، سیدعلی. (۱۴۱۷ق)، منهاج­الصالحین، قم: دفتر حضرت آیت­الله سیستانی، ...
  • خویی، سیدابوالقاسم. (۱۴۱۰ق) منهاج الصالحین، قم: نشر مدینه العلم ...
  • زحیلی، وهبه. (۱۴۲۹ق) الوجیز فی الفقه الاسلامی، دمشق: دارالفکر، چاپ ...
  • شافعی، محمدبن­ادریس. (۱۴۱۰ق)، الام، بیروت: دارالفکر ...
  • شیخ بهایی، محمد بن حسین. (۱۴۲۹) جامع عباسی، قم: دفتر ...
  • شهیدثانی، زین­الدین­بن­علی. (۱۴۱۰ق)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، قم: ...
  • شیخ صدوق، محمدبن علی بن بابویه. (۱۴۱۵ق) المقنع، قم: موسسه ...
  • صابونی، عبدالرحمن. (۱۳۱۹ق) الاحوال الشخصیه، دمشق: مطبعه الجامعه، چاپ دوم ...
  • صفایی، سیدحسین و اسدالله امامی. (۱۳۸۵) مختصر حقوق خانواده، تهران: ...
  • (۱۳۹۰) حقوق خانواده، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوازدهم ...
  • طباطبایی­ یزدی، سیدمحمدکاظم. (۱۴۱۴ق) عروه الوثقی، قم: کتابفروشی داوری، چاپ ...
  • طبرسی، فضل بن حسن. (۱۴۱۰ق) امین­الاسلام، الموتلف من المختلف بین ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف . (۱۴۲۰) تحریر الاحکام الشریعه ...
  • (الف ۱۴۱۲ق)، تلخیص المرام فی معرفه الاحکام، قم: دفتر انتشارات ...
  • (ب ۱۴۱۲ق)، نکته ­النهایه، قم: دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول ...
  • (الف ۱۴۱۳ق)، قواعدالاحکام فی معرفه الحلال و الحرام، قم: دفتر ...
  • (ب ۱۴۱۳ق)، مختلف­الشیعه فی احکام الشریعه، قم: دفتر انتشارات اسلامی، ...
  • فاضل آبی، حسن­بن­ابیطالب. (۱۴۱۷ق) کشف­الرموز فی شرح المختصر النافع، قم: ...
  • فاضل مقداد، مقدادبن­عبدالله. (۱۴۰۴ق) التنقیح الرائع لمختصر الشرایع، قم: انتشارت ...
  • فاضل­هندی، محمدبن­حسن. (۱۴۱۶ق) کشف­اللثام و الابهام عن قواعد الاحکام، قم: ...
  • قاسم­زاده، سیدمرتضی. (۱۳۸۰) امور حسبی غایب مفقودالاثر، تهران: انتشارات ققنوس، ...
  • کاتوزیان، ناصر. (۱۳۷۵) حقوق خانواده، تهران: نشر یلدا ...
  • کلینی، محمدبن یعقوب. (۱۴۰۷) کافی، تهران: دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم ...
  • مجاهد طباطبایی، سید محمد. (بی تا) المناهل، موسسه آل البیت ...
  • محقق­ حلی، جعفربن حسن. (۱۴۰۸ق) شرایع الاسلام فی مسائل الحلال ...
  • موسوی عاملی، محمدبن­علی. (۱۴۱۱ق) نهایه المرام فی شرح مختصر شرایع ...
  • نجفی، محمدحسن. (بی تا) جواهرالکلام فی شرح شرایع الاسلام، بیروت: ...
  • نووی، یحیی­بن شرف. (۱۴۱۵ق) روضه الطالبین و عمده المفتین، بیروت: ...
  • نمایش کامل مراجع