قانون حاکم بر وصیت در تعارض داخلی قوانین با رویکردی بر نظر امام خمینی(س)

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 188

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MATIN-22-86_003

تاریخ نمایه سازی: 26 آبان 1402

چکیده مقاله:

چکیده: هم زیستی پیروان ادیان و مذاهب مختلف در قالب یک حکومت و بدون منازعه و همچنین قاعده فقهی «الزام»، موجب شده است درباره احوال شخصیه ایرانیان غیرشیعه، مطابق مقررات دینی و مذهبی آنان رفتار شود. با تصویب ماده واحده رعایت احوال شخصیه ایرانیان غیرشیعه (مصوب ۱۳۱۲)، دعاوی وصیت اقلیت های به رسمیت شناخته شده جز در موارد مرتبط با نظم عمومی، در ذیل بند دوم ماده واحده، تابع قواعد و عادات مسلم متداول در مذهب متوفی است. این قاعده در دو اصل ۱۲ و ۱۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تاکید شده است. مقاله حاضر ضمن پرداختن به تعیین قانون حاکم و بررسی مبانی فقهی آن و موارد تعارض قوانین در وصیت به این پرسش پاسخ داده است که آیا شمول ماده واحده در وصیت به موردی که یک طرف شیعی و طرف دیگر غیرشیعی است نیز صورت می گیرد؟ شاید پاسخ این باشد که ظاهر عبارت «ایرانیان غیرشیعه» منصرف به موردی است که طرفین هر دو ایرانی غیرشیعه باشند و درباره موردی که یک طرف ایرانی شیعه و طرف دیگر ایرانی غیرشیعه باشد، صدق نمی کند؛ پس در این مورد براساس اصل، یعنی حکومت قانون مدنی عمل خواهد شد؛ درحالی که می توان گفت با استناد به قاعده الزام، قوانین دینی یا مذهبی مذکور ترجیح یا تعین می یابد.

کلیدواژه ها:

کلیدواژه ها: قانون حاکم ، وصیت ، تعارض داخلی قوانین ، احوال شخصیه ، اقلیت های دینی و مذهبی ، قاعده الزام

نویسندگان

عباسعلی روحانی

استاد فقه و مبانی حقوق و اندیشه امام خمینی(س)، پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی، تهران، ایران

الهه افخمی

دکترای فقه ومبانی حقوق و اندیشه امام خمینی(س)، پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آهنگران، محمدرسول. (۱۳۹۶) بازپژوهی نظم عمومی در فقه امامیه و ...
  • ابن اثیر، مبارک بن محمد. (۱۳۶۷) النهایه فی غریب الحدیث ...
  • ابن رشد، محمد بن احمد. (۱۴۲۵ق) بدایهالمجتهد و نهایه المقتصد، ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم. (۱۴۰۵ق) لسان العرب، قم: نشر ...
  • الماسی، نجادعلی. (۱۳۹۶) حقوق بین الملل خصوصی، تهران: نشر میزان، ...
  • امام خمینی، سید روح الله. (۱۳۷۹) تحریرالوسیله، تهران: موسسه تنظیم ...
  • امام خمینی، سید روح الله. (۱۳۸۹) صحیفه امام، تهران: موسسه تنظیم ...
  • امام خمینی، سید روح الله. (۱۳۸۵) ترجمه تحریرالوسیله، تهران: موسسه ...
  • امامی، سید حسن. (۱۳۷۷) حقوق مدنی، تهران: کتاب فروشی اسلامیه، ...
  • ایروانی، باقر. (۱۴۲۰ق) دروس تمهیدیه فی القواعد الفقهیه، قم: موسسه ...
  • بحرالعلوم، محمد بن تقی. (۱۴۰۳ق) بلغه الفقیه، تهران: مکتبه الصدوق، ...
  • بهنود، یوسف. (۱۳۶۹) اح‍وال ش‍خ‍ص‍ی‍ه از دی‍دگ‍اه ق‍وان‍ی‍ن به ان‍ضم‍ام ...
  • پایگاه اطلاع رسانی محمدجواد فاضل لنکرانی ...
  • جعفری تبریزی، محمدتقی. (۱۳۸۰) رسائل فقهی، تهران: موسسه نشر کرامت ...
  • جناتی، محمدابراهیم. (۱۳۹۳) قاعدهالالزام، نجف اشرف: مطبعه القضاء ...
  • حرعاملی، محمد بن حسن. (۱۴۰۹ق) وسائل الشیعه فی تحصیل مسائل ...
  • حسینی شیرازی، سید محمد. (۱۴۱۴ق) الفقه، القواعد الفقهیه، (بی جا): ...
  • خوبروی پاک، محمدرضا. (۱۳۸۰) اقلیت ها، تهران: نشر شیراز، چاپ ...
  • خویی، سید ابوالقاسم. (۱۴۱۲ق) توضیح المسائل (فارسی)، قم: چاپ مهر ...
  • خویی، سید ابوالقاسم. (۱۴۱۰ق) منهاج الصالحین، قم: نشر مدینه العلم ...
  • دانش پژوه، مصطفی. (۱۳۹۶) «تاملی «ایضاحی، انتقادی، اصلاحی» در اصول ...
  • دانش پژوه، مصطفی. (۱۳۹۴) «اجرای «قاعده الزام» در دعاوی بین المللی ...
  • ذوالعین، نادر. (۱۳۷۴) «حمایت از حقوق اقلیت ها در حقوق ...
  • روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران، شماره ۱۱۶۳۷۷، ۱۵/۱۱/۱۳۶۳سبزواری، سید عبدالاعلی. ...
  • سرخسی، ابی بکرمحمد بن احمد. (۱۴۲۱ق) المبسوط، محقق: محمدحسن اسماعیل ...
  • شرتونی، سعید. (۱۴۱۶ق) اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ...
  • شفاهی، عبدالله. (۱۳۸۲) «احوال شخصیه در فقه و حقوق»، فقه، ...
  • شهید اول، محمد بن مکی. (۱۴۱۱ق) اللمعه الدمشقیه فی فقه ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی. (بی تا) مسالک الافهام ...
  • شیخ طوسی، محمد بن حسن. (۱۳۶۵) تهذیب الاحکام، تهران: دارالکتب ...
  • ضیاءالدین، سیده بتول. (۱۳۹۲) «بررسی اجمالی قاعده الزام»، پژوهشنامه فقه ...
  • ضیائی بیگدلی، محمدرضا. (۱۳۸۴) اسلام و حقوق بین الملل، تهران: ...
  • عبادی، شیرین. (۱۳۸۵) حقوق زن در قوانین جمهوری اسلامی ایران، ...
  • عظیمی، محمدرضا. (۱۳۹۵) اقلیت ها در حقوق بین الملل، تهران: ...
  • عمید، موسی. (۱۳۴۲) هبه و وصیت در حقوق مدنی ایران، ...
  • فاضل لنکرانی، محمد. (۱۴۱۶ق) القواعدالفقهیه، قم: چاپخانه مهر ...
  • کاتوزیان، ناصر. (۱۳۹۶) مقدمه علم حقوق و مطالعه در نظام ...
  • لسانی، حسام الدین. (۱۳۸۲) «جایگاه اقلیت ها در حقوق بین ...
  • محمدزاده رهنی، محمدرضا و حسن فریدی. (۱۳۸۸) «بررسی مبانی فقهی ...
  • مغنیه، محمدجواد. (۱۴۲۱ق) الفقه علی المذاهب الخمسه، بیروت: دارالتیار، دارالجواد، ...
  • مکارم شیرازی، ناصر. (۱۴۱۰ق) القواعدالفقهیه، قم: مدرسه الامام امیرالمومنین ...
  • مهرپور، حسین. (۱۳۷۸) حقوق بشر و راهکارهای اجرای آن، تهران: ...
  • موسوی بجنوردی، سید حسن. (۱۴۱۹ق) القواعدالفقهیه، تحقیق محمدحسین درایتی و ...
  • ولویون، رضا. (۱۳۸۵) «ارث اقلیت های دینی و مذهبی»، مجله ...
  • نمایش کامل مراجع