پیش بینی فاکتورهای اقلیمی و بهره وری آب مزرعه ذرت دانه ای (.Zea mays L) در شرایط تغییر اقلیم

این تحقیق برای شبیه سازی اثر تغییر اقلیم بر فاکتورهای محیطی تاثیرگذار بر رشد، تولید و بهره وری آب ذرت اجرا شد. صفات شامل تشعشع خورشید، درجه حرارت، آب مصرفی و تبخیر و تعرق دوره رشد بود. برای شبیه سازی صفات ذرت از مدل CERES-Maize استفاده شد.نتایج پیش بینی مدل های گردش عمومی نشان داد مجموع تشعشع روزانه خورشید از ۳۴۱۸ در شرایط مبنا، طبق سناریوهای RCP۴.۵ و RCP۸.۵ به ترتیب به ۳۹۸۳ و ۳۹۸۴ برای تغییر اقلیم نزدیک و به ۴۰۰۶ و ۴۰۲۳ مگاژول بر متر مربع برای تغییر اقلیم دور رسید. در شرایط مبنا میانگین دمای دوره رشد ۲۲ درجه سانتی گراد بود که براساس سناریوهای RCP۴.۵ و RCP۸.۵ به ترتیب، ۳/۲ و ۳/۴ درصد در دوره آینده نزدیک و ۵/۸ و ۲/۱۷ درصد در دوره آینده دور افزایش یافت. میزان آب مصرفی، کارایی مصرف آب و تبخیر و تعرق در شرایط تغییر اقلیم نزدیک در سناریوی RCP۴.۵ نسبت به شرایط مبنا به ترتیب، ۱/۹، ۴/۵- و ۷/۷ درصد و در سناریوی RCP۸.۵ به ترتیب، ۲/۹، ۶/۱۱- و ۷/۶ درصد تغییر کرد. این مقادیر در شرایط تغییر اقلیم دور برای سناریوی RCP۴.۵ به ترتیب، ۷/۹، ۷/۲۳- و ۹/۶ درصد و برای سناریوی RCP۸.۵ به ترتیب، ۱/۱۰، ۷/۵۰- و ۷/۵ درصد بودند. در شرایط تعییر اقلیم کاشت ذرت در تاریخهای دیرهنگام در مقایسه با تاریخهای زودهنگام و رایج منجر به بهبود کارایی مصرف آب شد. رقم Simon بیشترین کارایی مصرف آب را داشت. در مجموع کاشت رقم Simon در تاریخ ۴ خرداد می تواند به عنوان راهکاری برای مقابله با تغییر اقلیم پیشنهاد گردد.

کلیدواژه ها:

تشعشع روزانه خورشید ، درجه حرارت ، راهکارهای سازگاری ، کارایی مصرف آب