پیشگامان داستان نویسی زنانه در ادبیات فارسی و عربی (با تاکید بر داستان نویسان زن در قرن نوزدهم)

نویسندگان زن در ایران و کشورهای عربی توانسته اند موقعیت خود را در نوشتن آثار داستانی ابراز کنند و مورد استقبال مخاطبان قرار گیرند. داستان نویسان زن تاکید داشته اند که زنان معنی­ای خاص از تجربه زنانه را به خواننده نشان می­دهند، که ادبیات مردانه قادر به توصیف و بیان آن نیست؛ از این رو کوشیدند آثاری بنویسند که مستقیما مربوط به تجربه ­های زنان باشد. در پژوهش حاضر، بر پایه مکتب ادبیات تطبیقی آمریکایی، زمینه­ های شکل ­گیری و تحول جریان زنانه ­نویسی در ادبیات داستانی این دو سرزمین بررسی شده است. یافته­های پژوهش بیانگر آن است که دوره اول داستان نویسی زنانه در ادبیات فارسی و عربی، بیانگر بی عدالتی ها و رنج و محرومیت زنان است. دوره دوم، دوره بازیابی هویت زنان است و مساله حق انتخاب، آزادی زن و تمایز بخشیدن به هویت زنانه مطرح است. آزادی زن، خروج از انفعال، ارتقای نقش پذیری زن از محیط خانه به سطوح مختلف جامعه اعم از سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و انتخاب قهرمان داستان از بین زنان، از مهم ترین ویژگی های آثار داستانی زنان در دوره سوم زنانه نویسی در ادبیات فارسی و عربی است. تلاش نویسندگان زن برای نمایش روایتی زنانه و بازنمود هویت زنان به شیوه­های گوناگون در سطوح مختلف متن؛ ازجمله کاربرد واژگان، شخصیت­ پردازی، انتخاب قهرمان و روایت­گر زن ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

ادبیات داستانی ، جنسیت ، زنان داستان نویس فارسی و عربی ، روایت زنانه