فرصت های مدیریت بحران و عبرت های آن در جنگ عبدالرحمن با مردم ارزگان

یکی از رخ دادهای مهم تاریخی، تهاجم قشون عبدالرحمن بر مناطق مرکزی افغناستان و بخصوص منطقه ارزگان است. این نوشتار، رخ دادهای تاریخی بین حکومت عبدالرحمن (یکی از پادشاهان افغانستان) و مردم شیعه و هزاره مرکزی و ارزگان را، در بازه زمانی ۱۲۹۹ق/۱۸۸۱م تا آغاز سال۱۳۰۹ق/۱۸۹۱م، مورد مطالعه و تحلیل قرارمی دهد. مساله اصلی این است: آیا وقوع جنگ بین این مردم و حکومت، امر اجتناب ناپذیر بوده یا فرصت ها و زمینه های وجود داشته که از این تراژدی انسانی، جلوگیری کند؟ یافته های این پژوهش و نگاه همه جانبه به منابع و اسناد تاریخی آن دوره، نشان می­دهند در این قضیه، فرصت های برای حل بحران و مدیریت مسالمت آمیز آن از طریق گفت­وگو وجود داشته اما ناشناخته مانده و اشخاصی نبوده تا با درایت و آینده­نگری موقعیت و شرایط را، درست تحلیل کنند. باب گفت­وگو و تعامل از سوی دو طرف به صورت جدی، دنبال نشده؛ بلکه فرصت سوزی، شده است. این وضعیت بهانه ای برای تهاجم بر این مناطق را فراهم کرده و باعث شد فاجعه انسانی غیرقابل وصف، توسط نیروهای حکومت بر آن­ها، تحمیل گردد. هدف این است که شناخت جنبه های مختلف این حوادث با رویکرد تاریخی و منصفانه، درس و عبرتی برای نسل امروز و فردای ما باشد تا بیش از هر زمانی، شاهد جامعه بصیر، خردورز، همفکر و به دور از احساسات، باشیم.

کلیدواژه ها:

سلطنت عبدالرحمن ، هزاره ها ، تاریخ ارزگان ، فرصت های گفت وگو ، پیامد جنگ ارزگان