اثر انتخاب بر تنوع ژرم پلاسم لاین های خالص سورگوم زراعی در ایران با استفاده از نشانگرهای مولکولی IRAP و ویژگی های ریخت شناختی
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 58
فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_CBB-1-2_001
تاریخ نمایه سازی: 13 آبان 1402
چکیده مقاله:
مقدمه: بشر از دیرباز به دنبال اهلیسازی گونههای زراعی مهم و اقتصادی و انتخاب صفات مطلوب کشاورزی بوده است. در واقع انتخاب توسط بشر، فاکتوری است که نقش اساسی در تعیین سرنوشت لاینهای اصلاحی گیاهان و بهویژه غلات به عهده دارد. از اینرو، مطالعه تنوع وراثتی و بررسی ذخیره ژرمپلاسم لاینهای اصلاحی از یک سو و مطالعه نقش و اثر انتخابهای انجام شده توسط اصلاح کنندگان نبات از سوی دیگر، عوامل کلیدی جهت بررسی سرنوشت بذرهای اصلاح شده به شمار میروند. جهت انجام چنین بررسیهایی، مطالعات مولکولی با استفاده از نشانگرهایی که به صورت خنثی و تصادفی عمل میکنند، حائز اهمیت میباشد. بر این اساس، در مطالعه پیشرو جهت بررسی اثر انتخاب بر بذر گیاهان زراعی مهمی که مدت ها تحت اهلیسازی و برنامه های اصلاح نبات قرار گرفتهاند، از ۱۶ لاین خالص سورگوم زراعی کشت شده در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی و با به کارگیری نشانگرهای مولکولی مبتنی بر نواحی رتروترانسپوزون و صفات ریختشناختی مرتبط با افزایش بیوماس گیاه، استفاده شد.مواد و روش ها: در مجموع ۸۰ فرد متعلق به نسل های اول تا نهم اصلاحی انتخاب شد و مطالعات مولکولی با استفاده از هشت زوج آغازگر IRAP و مطالعات ریختشناختی با اندازهگیری صفات مربوط به بیوماس برگ انجام شد.یافته ها: مشاهدات حاکی از تنوع بین گروهی (بین نسل های اصلاحی) نسبتا بالا (۶۳.۵%) در گروه مورد مطالعه بود. از بین نسلهای مورد مطالعه، نسل پنجم و در مرحله بعد، نسلهای هفتم و هشتم بیشترین میزان تنوع وراثتی، بیشترین میزان هتروزیگوسیتی و بیشترین میزان آلل های منحصر بفرد را به خود اختصاص دادند.نتیجه گیری: بر این اساس وجود جریان ژنی بین لاین های اصلاحی سورگوم زراعی و بروز آن در تنوع آللی افراد نسل پنجم، ششم و هفتم تایید شد. با این حال، کاهش مجدد آن در نسلهای هفتم به بعد، حاکی از ناپایداری نوترکیبیهای مذکور بود. در نهایت چنین نتیجه گیری شد که انتخاب فنوتیپ های برتر و مطلوب طی روند خالص سازی همواره به صورت یک جاروی ژنی عمل کرده و به صورت یک انتخاب جهت دار باعث حذف تنوعات ایجاد شده حاصل از جریان ژنی و در نتیجه کاهش تنوع وراثتی در لاین های خالص سورگوم زراعی می شود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
نگار کریمی
گروه زیست شناسی گیاهی و جانوری، دانشکده علوم و فناوری های زیستی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
حجت اله سعیدی
گروه زیست شناسی گیاهی و جانوری، دانشکده علوم و فناوری های زیستی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :