بررسی وضعیت پتاسیم به روش روابط کمیت به شدت (Q/I) در خاک های زیر کشت توتون مازندران

روابط کمیت به شدت (Q/I)، یک درک و آگاهی مستقیمی از وضعیت پتاسیم خاک را نشان می دهد. نسبت کمیت به شدت پتاسیم و رابطه آن با برخی خصوصیت های خاک در ۱۵ مزرعه زیر کشت توتون در استان مازندران، مورد بررسی قرار گرفت. مقادیر فاکتور شدت تعادلی (AReK) از ۰۰۰۹/۰ تا ۰۳۱۳/۰ ۵/۰(mol/l) بود. خاک های دارابکلا، چلهمردی و اروت، پتاسیم های جذب سطحی شده را در موقعیت های گوه ای شکل و لبه ها (مواضع اختصاصی) به طور محکم نگه داشته اند. برعکس خاک های والاغوز و پروریچ آباد، پتاسیم ها را در موقعیت های سطحی یا مواضع غیراختصاصی، جذب و نگهداری کرده اند. حدود تغییرات پتاسیم لابیل یا تبادلی (ºDK-) بین Cmol/kg ۴۴/۱-۰۰۷/۰ با میانگین ۳۳۲/۰ بود. کمترین میزان به خاک اروت و بیشترین مقدار آن نیز به خاک پروریچ آباد متعلق بود. با این حال، مقادیر پتاسیم عصاره گیری شده با استات آمونیوم نرمال به مقدار قابل توجهی بیشتر از مقادیر ºK∆ بود. این امر نشان می دهد که در این خاک ها، استات آمونیوم نرمال باعث برآورد اضافی پتاسیم تبادلی شده است. بنابراین پارامتر ºK∆ می تواند شاخص مطمئن تری نسبت به استات آمونیوم نرمال برای آزمون خاک و توصیه کودی دراین خاک ها باشد. مقادیر Kx ، از Cmol/kg۰۵۰/۰ تا ۰۲۶/۱ تغییر کرد و مقادیر ظرفیت بافری بالقوه پتاسیم (PBCK) خاک ها نیز، از ۲۹/۱۱ تا ۶۰/۲۰۸ با میانگین ۵/۰(mol/l)/(Cmol/kg) ۲۴/۹۹ تغییر داشت. کمترین مقدار به خاک پاجا و بیشترین مقدار به خاک دارابکلا- بابویه مربوط بود. همبستگی مثبت و معنی داری در سطح احتمال یک درصد، میان مقدار پتاسیم تبادلی (ºK∆)، شدت تعادلی پتاسیم (AReK) و پتاسیم قابل استخراج با استات آمونیوم نرمال، مشاهده گردید. پارامترهای کمیت به شدت اطلاعات مفیدی را برای درک وضعیت پتاسیم قابل استفاده خاک ها فراهم می کند و می تواند برای توصیه کودی پتاسیم مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

پتاسیم تبادلی ، استات آمونیم نرمال ، پارامترهای Q/I ، مواضع اختصاصی پتاسیم ، نسبت های فعالیت