بررسی عوامل موثر بر بیابان زایی، پهنه بندی مناطق آسیب پذیر و پیشنهاد راهکارهای موثر برای کاهش پدیده بیابان زایی در منطقه خمین

هدف این تحقیق، بررسی و پهنه بندی بیابان­زایی در منطقه نیمه خشک شهرستان خمین با به کارگیری مدل مدالوس است. ابتدا منطقه مطالعاتی به چهار واحد کاری براساس رخساره­های ژئومورفولوژی تقسیم شد. براساس مدل مدالوس، معیارهای موثر در بیابان­زایی شامل اقلیم، پوشش گیاهی، خاک، فرسایش، آب زیرزمینی و نحوه مدیریت انتخاب، شاخص­های وزن دهی، میانگین هندسی شاخص ها محاسبه و نقشه هر معیار تهیه شد. از طریق تلفیق نقشه ­های مربوط به هر معیار، نقشه بیابان­زایی منطقه به دست آمد. نتایج نشان داد ۱۵/۴ درصد در تیپ مستعد، ۸/۱۲ درصد شکننده با شدت کم، ۵۲/۱۹ درصد شکننده با شدت متوسط، ۳۷/۱۱ درصد شکننده با شدت زیاد، ۱/۱۱ درصد بحرانی با شدت کم، ۳۳/۲۶ درصد بحرانی با شدت متوسط و ۷/۱۴ درصد بحرانی با شدت زیاد قرار دارد. همچنین، بررسی تیپ­های بیابان زایی در رابطه با کاربری­های مختلف و واحدهای کاری نشان داد کاربری اراضی فاقد پوشش گیاهی، بیشتر از کاربری­های دیگر، مستعد بیابان­زایی است که بیشترین درصد از تیپ بحرانی با شدت زیاد در این کاربری قرار دارد و واحدهای کاری ۱ و ۲ بیشترین مساحت تیپ­های بیابان­زایی با شدت بحرانی را به خود اختصاص داده ­اند.

کلیدواژه ها:

بیابان زایی ، بیابان زدایی ، خمین ، مدالوس ، منطقه نیمه خشک