دو بررسی موردی برای تحقیق گسترش جریان سوی ثانویه در تقویت چرخندهای غرب ایران ازدیدگاه انرژی

در این تحقیق رشد و گسترش فشاروردی و کژفشاری دو موج سیاره ای در ناحیه شرق دریای مدیترانه، سوریه و غرب ایران واندرکنش آنها با چرخندهای سطح زمین از دیدگاه انرژی بررسی شده است. با استفاده از داده­هایCFSR  با تفکیک افقی ۵/. درجه مقدار انرژی و مولفه های گوناگون گرایش انرژی برای این چرخندها محاسبه شده است. چرخند اول مربوط به ژانویه ۲۰۰۴‍‍ روی غرب مدیترانه شکل می گیرد و روی شرق مدیترانه تضعیف اما در طی مسیر خود تا نواحی غرب ایران در دو ناحیه دیگر تقویت می شود. نتایج نشان می­دهد که مهم ترین عامل رشد ثانویه مرکز انرژی درجریان سوی ناوه روی شمال عربستان و شرق مدیترانه و سپس غرب ایران تبدیل کژفشاری انرژی و همگرایی شار آزمین گرد انرژی است. برای چرخند دوم مربوط به ژانویه سال ۲۰۰۰، مشابه مورد اول ابتدا یک مرکز انرژی قوی روی دریای مدیترانه در پادجریان سوی ناوه وجود دارد. در این مورد حضور جت جنب حاره موجب شار آزمینگرد قوی انرژی از این مرکز به جریان سوی ناوه و در نتیجه موجب گسترش جریان سوی مرکز انرژی روی شمال عربستان و غرب ایران می­شود. همچنین نقش فرارفت هوای گرم در شمال عربستان و شرق مدیترانه و سپس صعود اجباری هوا در غرب ایران در تقویت عامل کژفشاری و گسترش جریان سوی انرژی برای این مورد، مشابه مورد پیشین است. اما در این مورد نقش عامل فشاروردی (تنش های رینولدز) نیز در تقویت این مرکز انرژی قابل توجه است. به بیان دیگر تاثیر جت جنب حاره­ای در تقویت چرخند در جنوب غرب ایران دیده می­شود.

کلیدواژه ها:

گسترش جریان سو ، انرژی چنبشی پیچکی ، تبدیل فشاروردی ، تبدیل کژفشاری