پارامترهای مهم در مکان یابی رصدخانه های ژئومغناطیسی جدید به منظور توسعه پژوهش های ژئومغناطیسی در ایران

علی رغم وسعت زیاد کشور ایران، رصدخانه ژئومغناطیسی تهران تنها رصدخانه در کشور می باشد که در دهه گذشته، به دلیل قدیمی بودن دستگاه های موجود در این رصدخانه و نیز گسترش شهر و قرارگیری این مرکز در معرض منابع نوفه ای متعدد، متاسفانه داده های آن مورد اعتماد نبوده و از لیست رصدخانه های ژئومغناطیسی استاندارد دنیا حذف شده است. با توجه به مزایای متعدد ثبت پیوسته میدان مغناطیسی و مولفه های آن در رصدخانه های ژئومغناطیسی، انجام مطالعات علمی برای تعیین محل های بهینه جهت احداث رصدخانه های ژئومغناطیسی جدید در بسیاری از کشورهای خاورمیانه و به خصوص ایران، بسیار ضروری می باشد. در این مقاله، ضمن بیان ضرورت احداث رصدخانه های ژئومغناطیسی جدید در کشور، به معرفی مهم ترین معیارهای موثر در تعیین محل احداث رصدخانه-های ژئومغناطیسی پرداخته شده است. معیارهای متعددی از قبیل شدت میدان مغناطیسی، تغییرات هدایت ویژه الکتریکی خاک های زیرسطحی، منابع غیرطبیعی اختلال در میدان ژئومغناطیسی، توسعه شهرسازی، راه های دسترسی، زمین شناسی منطقه، توپوگرافی منطقه و عدم وجود ذخائر اقتصادی، در انتخاب محل مناسب جهت احداث یک رصدخانه ژئومغناطیسی تاثیرگذار هستند. ممکن است گردآوری کلیه شرایط لازم برای یک محل، به طور کامل میسر نباشد، اما چنانچه حداقل شرایط لازم نیز میسر نگردد، به هیچ وجه نباید اقدام به ساخت رصدخانه نمود. تعطیلی و جابه جایی بسیاری از رصدخانه ها تجربه ای است تا مکان رصدخانه های مغناطیسی جدید با دقت زیادی انتخاب شود. در ادامه مطالعات این یادداشت پژوهشی، تحقیقی منسجم توسط نویسندگان مقاله در حال انجام است که به جمع آوری دقیق لایه های اطلاعاتی مختلف جهت تعیین محل های مناسب برای احداث یک رصدخانه ژئومغناطیسی در استان کرمان می پردازد.

کلیدواژه ها:

رصدخانه ژئومغناطیسی ، میدان مغناطیسی ، مولفه میدان ، ثبت پیوسته ، تعیین محل ، ایران