اثر سامانه های زهکشی شالیزار بر افت گسیل گاز گلخانه ای متان

گرمایش جهانی، پیامد انباشت گازهای گلخانه ای، تاثیرات زیست محیطی بسیاری دارد. گاز متان، پیامد تجزیه بی هوازی کربن آلی، در شرایط غرقابی شالیزارها فراوان تولید می شود. هدف این پژوهش بررسی اثر زهکش میان فصلی شالیزار در کاهش گسیل متان است. این پژوهش با سه تیمار زهکش سنتی، سطحی و زیرزمینی در طرح بلوک های کامل تصادفی در تابستان ۱۳۹۰ در ساری انجام شد. نمونه برداری گاز هر هفته، یک هفته پس از نشاکاری تا برداشت شالی، انجام گرفت. نهال های برنج در فاصله ۲۵ × ۲۵ سانتی متری نشا شد. بیست و پنج روز پس از نشاکاری، آبیاری به مدت یک هفته قطع شد، که سبب افت سطح ایستابی در زهکش های زیرزمینی، سطحی و سنتی، به ترتیب، تا ژرفای ۷/۰، ۱/۰ و ۰۳/۰ متری شد. گسیل متان هم سو با افت سطح ایستابی کاهش یافت. کاهش گسیل و دوره بازگشت به مقدار پیش از زهکشی در زهکش زیرزمینی بیشتر از دو تیمار دیگر بود. کمینه گسیل متان در هفته دوم پس از زهکشی میان فصلی با افت ۲۵، ۴۵ و ۳۱۵ درصدی، به ترتیب، در زهکش های سنتی، سطحی و زیرزمینی رخ داد. بر پایه یافته های این پژوهش، افت سطح ایستابی بر افت گسیل گاز متان از شالیزار اثر معنا داری داشت.

کلیدواژه ها:

زهکشی میانفصل ، سطح ایستابی ، شالیزار ، گاز گلخانه ای ، متان