تعیین زمان بهینه ماند در مدیریت سطح ایستابی به منظور کاهش تلفات نیتروژن در اراضی کشاورزی زه دار

مدیریت سطح ایستابی یکی از راه حل های عمده در مدیریت جامع منابع آب معرفی شده است. این روش می تواند نقشی مهم در حفظ آب، بالابردن راندمان آبیاری، حفظ مواد غذایی خاک، و در نهایت حفظ کیفیت آب های سطحی پایین دست و آب های زیرزمینی ایفا کند. در این زمینه، مطالعه ای آزمایشگاهی درباره اثر مدیریت سطح ایستابی بر کنترل آب شویی و تخلیه نیتروژن در خاک لوم شنی انجام شد. سطح ایستابی در عمق ۳۰ سانتی متری از سطح خاک با سه زهکش با عمق نصب ۸۰ سانتی متر کنترل شد و حجم و کیفیت زه آب خروجی از نظر ترکیبات مختلف نیتروژن شامل نیتریت، نیترات، آمونیوم، و آمونیاک در زمان های ماند ۲ و ۴ و ۵ روز در مدل فیزیکی ارزیابی شد. نتایج نشان داد کاهش ۴/۲۹ درصدی زه آب خروجی در مدت زمان ماند ۵ روز و کاهش ۲/۲۷ درصدی غلظت نیترات خروجی در مدت زمان ۴ روز نسبت به زهکشی آزاد است. همچنین با مقایسه آماری نتایج، بهترین زمان کنترل سطح ایستابی ۴ روز (معادل ۸۰ درصد حداکثر زمان ممکن ماندابی) به دست آمد. با توجه به یافته های پژوهش حاضر، مدت زمان ماند در سیستم های نوین زهکشی یکی از متغیرهای مدیریتی است و در صورت استفاده صحیح و به هنگام از این شیوه مدیریتی، با افزایش کارایی مصرف آب و کود، می توان به توسعه کشاورزی پایدار و بهبود شرایط منابع آب و محیط زیست امیدوار بود.

کلیدواژه ها:

چرخه نیتروژن ، زهکشی کنترل شده ، مدل فیزیکی زه آب