واکاوی نقش و تاثیر رهیافت تاب آوری شهری در مواجه با اثرات مخاطرات طبیعی با تاکید بر خشکسالی

امروزه یکی از مهم ترین پیامدهای برآمده از تغییرات اقلیمی بر سطح شهرها، خشکسالی بوده است که طی سال های اخیر، بسیاری از شهرهای کشورهای جهان را به خود درگیر نموده است. شواهد نشان می دهند که خشکسالی تاثیری جدی بر ساکنان سکونتگاه های انسانی ازجمله ساکنان شهرها دارد و در عمل شهرها را با مسائل و مشکلات فراوانی روبرو کرده است. بدین ترتیب، طی دهه های اخیر برای حل این چالش و کاهش اثرات آن بر سطح شهرها، راه حل ها و دیدگاه های مختلفی مطرح شده است که یکی از مهم ترین این راه حل ها، توجه به رهیافت تاب آوری شهری بوده که طی سال های اخیر توجه زیادی را در حوزه ی شهرسازی به خود جلب نموده است؛ بنابراین، پژوهش حاضر در راستای بررسی نقش و تاثیر تاب آوری شهری در مواجه با اثرات مخاطرات طبیعی با محوریت خشکسالی انجام گرفته است. در این پژوهش، پس از مرور مبانی و مفاهیم نظری در باب تاب آوری شهری، خشکسالی و اثرات آن بر سطح شهرها، به تدوین چارچوب سنجشی پژوهش اقدام شده و سپس مبتنی بر چارچوب سنجشی نگاشته شده، پرسشنامه ای محقق ساخته بر اساس طیف لیکرت بین ۴۰ نفر از متخصصان و پژوهشگران مرتبط با موضوع این پژوهش با روش گلوله برفی توزیع شده است و نتایج آن با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل واقع شده است. نتایج این پژوهش بیانگر آن است که بین تاب آوری شهری و خشکسالی رابطه ای معنادار، قوی و معکوس وجود دارد که این امر نشانگر آن است که تاب آوری شهری در کاهش اثرات خشکسالی تاثیرگذار بوده و به تاویلی بهتر می تواند اثرات خشکسالی بر سطح شهرها را کاهش دهد. همچنین تاب آوری شهری به طور معنی داری خشکسالی را تبیین می کند که مقدار آن برابر با ۸۱/۷ درصد است. از سوی دیگر، با توجه به سطح معناداری و ضریب رگرسیون استانداردشده برای هریک از مولفه های دربرگیرنده ی تاب آوری شهری، مولفه های نهادی و اقتصادی تاب-آوری شهری می توانند در قیاس با سایر مولفه ها، تاثیر بیشتری در کاهش اثرات خشکسالی بر سطح شهرها داشته باشند.

کلیدواژه ها:

تاب آوری شهری ، مخاطرات طبیعی ، تغییرات اقلیمی ، خشکسالی