تاثیر تغییر مورفولوژی بینیت بر خواص مکانیکی فولاد حاوی نیکل کروم مولیبدنBOZ)

یکی از راه های افزایش استحکام و چقرمگی در فولادها، ایجاد فاز بینیت از طریق عملیات حرارتی آستمپر کردن می باشد. در این پژوهش تاثیر تغییر مورفولوژی بینیت روی فولاد حاوی کروم، نیکل و مولیبدنDin:34CrNiMo 6که در ساخت قطعات خودرو از قبیل میل لنگ ها، چرخ دنده ها و دسته پیستون ها کاربرد دارد، بررسی شده است. جهت دستیابی به مناسب ترین فرایند برای بررسی تغییر مورفولوژی بینیت دماهای 300 ،350 400 و 450 درجه سلیسیوس و مدت زمان های 1 و 10 دقیقه برای عملیات حرارتی آستمپرینگ در نظر گرفته شد. بعد از فرایند عملیات حرارتی، ریزساختار نمونه ها با میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین با آزمون های سختی سنجی و خمش سه نقطه مشخص شد که با افزایش دمای آستمپر کردن سختی، استحکام، کرنش و انرژی خمشی نمونه های آستمپر شده به مدت 10 دقیقه ، کاهش می یابد و در نمونه یک دقیقه، سختی و استحکام کاهش اما کرنش و انرژی خمشی افزایش می یابد که دلیل آن افزایش حجم ساختار بینیتی است و کاهش آن در نمونه 10 دقیقه به دلیل تغییر ساختار بینیت پایینی به بینیت بالایی است. در واقع نمونه های آستمپر شده به مدت 10 دقیقه در دماهای مختلف که حجم ساختار بینیتی در آن ها تقریبا ثابتاست، نشان دهنده تغییر خواص مکانیکی با تغییر مورفولوژی بینیت می باشند. با توجه به نتایج آزمون ها مشاهده شد که قابل انعطاف ترین نمونه ها به ترتیب عبارتند از قطعاتی که دارای ریزساختاری از نوع بینیت پایینی ،مارتنزیت تمپر شده و بینیت بالایی را دارا باشند

کلیدواژه ها:

آستمپر کردن ، بینیت ، مورفولوژی ، استحکام خمشیBOZ