تحلیل حساسیت پارامترهای رشد گیاهی برای ارزیابی مدل AquaCrop در شبیه سازی عملکرد گیاه سیب زمینی در مدیریت های مختلف کم آبیاری در کرمانشاه

سیب زمینی یکی از مهم ترین گیاهان زراعی است که نسبت به مقدار آب آبیاری بسیار حساس است. این موضوع سبب می شود تا تحقیقات بسیاری برای تعیین عملکرد و بهره وری آب آن، در شرایط مختلف آبیاری انجام شود. انجام این تحقیقات مستلزم صرف وقت و هزینه بسیار است. به همین دلیل محققان پیشنهاد نموده اند مدل های گیاهی نظیر AquaCrop برای شبیه سازی این گیاه در شرایط مختلف مورد تحلیل حساسیت و ارزیابی واقع شوند. با توجه به این موضوع، تحقیق حاضر در یک مزرعه تحقیقاتی در شهرستان کرمانشاه در دو سال زراعی با استفاده از سه تیمار آبیاری قطره ای تیپ شامل T۱: تامین ۱۰۰ درصد؛ T۲: تامین ۷۵ درصد و T۳: تامین ۵۰ درصد نیاز آبی سیب زمینی انجام شد. برای تحلیل حساسیت این مدل گیاهی از روش Beven و برای ارزیابی آن از آماره های جذر میانگین مربعات خطا (RMSE)، جذر میانگین مربعات نرمال شده (NRMSE)، میانگین خطای اریب (MBE)، کارایی مدل (EF) و شاخص توافق (d) استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل AquaCrop به تغییرات پارامتر بهره وری آب نرمال شده بسیار حساس بود. حساسیت این مدل گیاهی به تغییرات حداکثر ضریب گیاهی برای تعرق و ضریب رشد پوشش متوسط و نسبت به تغییرات پوشش گیاهی اولیه و ضریب زوال پوشش کم بود. براساس آماره MBE، مدل AquaCrop دچار خطای کم برآوردی در تعیین عملکرد و بهره وری شد. خطای این مدل گیاهی برای تعیین عملکرد (RMSE=۱.۵) و بهره وری آب (RMSE=۰.۲۳) قابل قبول بود. دقت آن نیز برای شبیه سازی عملکرد (NRMSE=۰.۰۶) و بهره وری آب (NRMSE=۰.۰۶) در دسته عالی قرار داشت. براساس مقادیر دو آماره EF و d، کارایی AquaCrop برای تعیین عملکرد (EF=۰.۹۲ , d=۰.۹۹) بهتر از بهره وری آب (EF=۰.۷۵ , d=۰.۹۹) بود. بنابراین پیشنهاد می شود که از این مدل گیاهی برای شبیه سازی سیب زمینی در شرایط مشابه استفاده شود.

کلیدواژه ها:

پارامترهای رشد گیاه ، تنش آبی ، مدل AquaCrop ، نیاز آبی گیاه