بررسی روایات «احرف سبعه» در میراث روایی امامیه

روایت نزول قرآن بر هفت حرف یکی از روایات مشهور در جوامع روایی اهل سنت بوده که به صورتهای نزول، قرائت و تفسیر قرآن بر هفت حرف و به صورت نزول قرآن بر اقسام هفت­گانه، در برخی جوامع روایی متقدم امامیه نیز نقل شده است. در حالی که در بدو امر به نظر میرسد این روایات با روایت زراره و فضیل بن یسار در الکافی مبنی بر نزول قرآن بر یک حرف در تعارض باشد، اما با واکاوی گونههای نقل روایات سبعه احرف در جوامع روایی امامیه و استناد به برخی از منابع لغوی و فقهالحدیثی و قراین درون متنی روایات و خانواده حدیث، میتوان بر فرض مماشات در ضعف سندی روایات، وجه جمعی میان این روایات ارائه داد که قرآن دارای نص و قرائت واحد از ناحیه خداوند متعال است، لکن در نحوه قرائت عموم قرآن آموزان به زبان­های گوناگون، نوعی تسهیل از ناحیه خداوند و پیامبر اکرم۶ صورت پذیرفته است. تحلیل نحوه صدور اولیه این روایات و نیز بررسی دیدگاه ناقلان این حدیث در مصادر روایی امامیه، مانند شیخ صدوق، عیاشی، مجلسی و شیخ حر عاملی از دیگر مباحث مطرح شده در این نوشتار است.

کلیدواژه ها:

جوامع روایی امامیه ، سبعه احرف ، صحیحه زراره ، بطون قرآن ، تقیه