بازتولید نقش های جنسیتی در کتاب های فارسی مقطع ابتدایی

چکیده: در سالیان اخیر، تغییراتی مهم در تدوین کتابهای درسی صورت پذیرفته و محتوای آن ها بازنگری شده است. تحقیق حاضر، شیوه ی بازتولید نقش های جنسیتی در محتوای کتابهای فارسی دوره ی دبستان را مطالعه می کند. به همین منظور، محتوای کتابها در چهار مولفه ی تصاویر، خویشاوندان، والدین و نقش های شغلی با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا مطالعه شده است. یافته ها نشان میدهد که تصاویر جنس مذکر به وضوح بیشتر از تصاویر جنس مونث است. زنان بیشتر در نقشهای کودکی و نوجوانی و مردان عمدتا در نقشهای بزرگ سالی به تصویر کشیده شده اند. هم چنین، خویشاوندان مذکر به نحوی چشم گیر بیش از خویشاوندان مونث منعکس شده اند. اگرچه در سالیان اخیر تعداد و تنوع مشاغل معرفی شده بیشتر شده، ولی نسبت مشاغل زنانه کمتر و نسبت مشاغل مردانه بیشتر شده است. بر اساس نتایج، انتساب نقش خانهداری به زنان کاهش و ترسیم زنان در نقشهای حرفهای و تخصصی افزایش یافته است. بر خلاف سایر موارد، در معرفی والدین، انعکاس نقش های جنسیتی زنان بیش از مردان بود.

کلیدواژه ها:

هویت جنسی ، بازتولید ارزش ها ، کتاب فارسی ، تحلیل محتوا ، نقش شغلی