مدل بررسی و تحلیل گذار پدیده های اجتماعی و سیاسی به تهدیدات امنیتی در استان سیستان و بلوچستان

با تداوم ناآرامی های استان سیستان و بلوچستان ایران در سی سه سال گذشته، شرق کشور همواره شاهد ناآرامی ها و تنش های امنیتی بسیاری می باشد. از سوی دیگر با اجرای طرح سناریوی خاورمیانه بزرگ توسط امریکا، فعال کردن گسل های قومی و مذهبی در کشورهای منطقه از الویت خاصی برخوردار شد. در این طرح تلاش می شود تا موضوعات بسیار ساده و اجتماعی در کشاکش اختلافات قومی و مذهبی به صورت مشکلات و معضلات سیاسی مطرح شده و سپس در قالب بحران های امنیتی از آنها بهره برداری شود . هنر طراحان این سناریو در این بود که مسایل بسیار ساده اجتماعی را با بهره گیری از تضا دهای قومی و مذهبی وارد فضای سیاسی جامعه کرده و با سوء استفاده از فاصله میان خواسته های مردم و داشته های نظام، مسایل اجتماعی سیاسی شده را وارد فضای امنیتی کنند و از این طریق در داخل کشور بحرا نهای امنیتی ایجاد کنند. مقاله حاضر با طرح این سوال که چگونه موضوعات اجتماعی در گذر از فضای اجتماعی وارد محیط سیاسی می شوند و سپس طی چند فرایندی به فضا یا محیط امنیتی وارد و در نهایت به بحران امنیتی تبدیل می شوند؟ در پاسخ به این سوال مقاله حاضر کوشیده است تا با ترسیم سه محیط اجتماعی، سیاسی، امنیتی در جوامع، در قالب یک مدل نحوه تبدیل موضوعات اجتماعی را به بحران امنیتی تبیین نماید وبا ارائه این مدل از طریق مهندسی اجتماعی از این فرایند جلوگیری کند. تعمیم این مدل تحلیلی در استان سیستان و بلوچستان می تواند ضمن تفکیک محیط های اجتماعی، سیاسی و امنیتی از یکدیگر ، جایگاه هریک از متغیر های تاثیر گذار بر امنیت را معین کند و از تبدیل غیر منطقی و غیر طبیعی موضوعاتاجتماعی به موضوعات سیاسی و سپس موضوعات امنیتی جلوگیری کند. بر این اساس مدیران سیاسی و امنیتی استان می توانند با واقع نگری به احصاء و اولویت بندی مسایل اجتماعی ، سیاسی و امنیتی و روز آمد کر دن آنها بپردازند و جایگاه واقعی هر موضوع را تعیین کرده و از ورود مسایل اجتماعی به محیط سیاسی و نیز از ورود مسایل سیاسی به محیط امنیتی جلوگیری کنند. این مدل تحلیلی می تواند مانع از امنیتی شدن بسیاری از مسایل اجتماعی و سیاسی شود.