بررسی روایی نسخه فارسی مقیاس ارزیابی جامع خستگی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس

سابقه و هدف: خستگی یکی از شایع ترین علائم در مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) می باشد. ابزارهای موجود ارزیابی خستگی، شدت و یا تاثیر خستگی را می سنجند و هیچ یک قابلیت راهنمایی درمانگران در درمان و کنترل خستگی را ندارند. مقیاس ارزیابی جامع خستگی در افراد مبتلا به ام اس (CFAB-MS) Fatigue Assessment Battery for Multiple Sclerosis علاوه بر ارزیابی خستگی، فاکتورهای مرتبط با آن را نیز مورد ارزیابی قرار می دهد. هدف از مطالعه حاضر ترجمه و بومی سازی این پرسشنامه و بررسی روایی نسخه فارسی مقیاس ارزیابی جامع خستگی CFAB-MS) در افراد مبتلا به ام اس در ایران می باشد. مواد و روش ها: پس از ترجمه مستقیم و برگردان با استفاده از روش بین المللی ترجمه کیفیت زندگی، نسخه فارسی CFAB-MS توسط ۶۰ ایرانی مبتلا به ام اس تکمیل گردید. پرسشنامه جهت بررسی روایی صوری و محتوایی در اختیار ۱۰ درمانگر صاحب نظر قرار داده شد و برای روایی ساختاری، ارتباط بین نمرات نسخه فارسی CFAB-MS و نمرات پرسشنامه های کیفیت خواب، معیار تاثیر خستگی، درد، وضعیت راه رفتن و مقیاس اضطراب و افسردگی بیمارستانی بررسی گردید. یافته ها: از نظر ۱۰ درمانگری که در زمینه ام اس خبره بودند، همه سوالات قابل فهم و از نظر فرهنگی قابل قبول بودند. همان گونه که فرض شده بود، نمرات نسخه فارسی مقیاس ارزیابی جامع خستگی در بیماران ام اس با نمرات پرسشنامه های موردنظر ارتباط معنی داری داشت (۴۷۰/۰ تا ۸۶۳/۰ ، ۰۰۱/۰ p<) و روایی قابل قبول تا عالی را نشان داد. استنتاج: براساس نتایج به دست آمده مقیاس ارزیابی جامع خستگی در بیماران مبتلا به ام اس از روایی مطلوب برای ارزیابی علل خستگی در بیماران ام اس در ایران برخوردار است.

کلیدواژه ها:

Multiple sclerosis ، fatigue ، validity ، مولتیپل اسکلروزیس ، خستگی ، روایی