پیش بینی آب گرفتگی دشت کرمانشاه با استفاده از نقشه های زمین ریخت شناسی دکتر ایرج جباری علی خزائی دانشیار ژئومورفولوژی دانشگاه رازی کرمانشاه کارشناس ارشد ژئومورفولوژی دانشگاه رازی کرمانشاه

در سیلاب­های مختلف بخش­های خاصی از دشت کرمانشاه زیر آب می­رود. توپوگرافی نقش اساسی را در این شیوه­ی آب­گرفتگی  بر عهده دارد. علاوه براین که خود سیلاب­ها در تولید این توپوگرافی نقش ایفا نموده اند، به نظر می­رسد تحول ویژه­ای  که در این دشت صورت گرفته است، در تشکیل توپوگرافی موثر در آب گرفتگی، نقش ایفا کرده است. در این تحقیق بر اساس پژوهش میدانی و نرم­افزار آرک جی آی اس نقشه زمین ریخت­شناسی تهیه شد تا ضمن درک نقش  فرآیندهای تحول در وقوع سیل، مبنایی برای تهیه­ی نقشه­ی   پیش­بینی فراهم گردد. نتایج نشان داد که در دشت کرمانشاه پشته­های موازی، تالاب­های خلفی و چاک­ها نقش مهمی در سیل­گیری ایفا می­کنند؛ ولی رسوبگذاری که در نتیجه­ی جریانات گلی در دوران بارانی پلیئستوسن رخ داده است و فرسایش آبراهه­ای که بعدا  آنها را به صورت پشته­هایی تراش داده است، عامل مهم در توزیع آب­ها در هنگام وقوع سیل­هاست. بر این اساس برای تهیه­ی نقشه­ی پیش­بینی سیل، نخست دوره­های برگشت سیل به کمک نرم­افزار Hyfa  به دست آمد و سپس از طریق پرسشنامه نواحی تحت پوشش آب در دوره­های مختلف استخراج گردید. تطبیق این نتایج با هم، در نرم­افزار آرک جی آی اس نواحی سیل را در دوره­های مختلف نشان داد. نتیجه بیان می­کرد که در دوره­های برگشت مختلف  داخل دشت و همچنین  پایکوه به صورت یکنواخت زیر اب نمی­روند و در حاشیه­ی رود حریم سیل­های مختلف به صورت ناهمگون از رود فاصله می­گیرند.

کلیدواژه ها:

دشت کرمانشاه ، زمین ریخت شناسی ، ژئومورفولوژی ، رودخانه قره سو ، پهنه بندی ، سیلاب