انگشت نگاری DNA در برخی تودههای بومی و ارقام هیبرید هندوانه با استفاده ازنشانگر مولکولی RAPD

هندوانه با نام علمی ( ( Citrullus Lanatus متعلق به جنس Citrullus ، خانواده Cucurbitaceae و زیر خانواده Cocurbitoidaeمی باشد. این گیاه در اکثر نقاط کشور به صورت دیم و آبی و عمدتا در استانهای کرمان ، سیستان و بلوچستان، خوزستان ، هرمزگان و فارس به صورت وسیع کشت می شود. در این تحقیق تنوع ژنتیکی ۱۰ توده ایرانی و ۵ هیبرید خارجی هندوانه با استفاده از ۱۴ پرایمر RAPD ارزیابی شد . توده های ایرانی شامل گرگان، خراسان، کرمان، کردستان ، سیستان و بلوچستان، مازندران ، یزد ، زنجان، ایلام و جیرفت و هیبریدهای خارجی شامل B۳۲ ، ساکتا ، میکادو، B۳۴و نیاگارا بود . استخراج DNA به روش CTAB و از برگ های جوان صورت گرفت . پساز تکثیرDNA اکوتیپ ها با استفاده از پرایمرهای RAPD در مجموع ۱۰۷باند تکثیر شد که ۸۲ باند چندشکل بود. میانگین تعداد کل باندها و باندهای چندشکل در این آزمایش به ترتیب ۶/۷ و ۸/۵ بود.مقدار PIC نیز بین ۲۴/۰ تا ۳۷/۰ درصد متغیر بود، میانگین PIC نیز ۳۵/۰ به دست آمد. نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای در سطح تشابه ۵۲ درصد تودهها و ارقام هیبرید مورد مطالعه را در ۶ گروه قرار داد. در گروه اول ارقام هیبرید که شامل ساکاتا، ۳۲B ، میکادو، نیاگارا و ۳۴B بودند قرار گرفتند. در بین ارقام هیبرید بیشترین تشابه را ارقام ۳۲B و ۳۴B و ارقام ساکتا و میکادو با یکدیگر داشتند. در گروه دوم تودههای بومی خراسان و جیرفت قرار گرفتند. گروه سوم مربوط به تودههای ایلام ، کرمان و مازندران بود. در گروه چهارم تودههای سیستان و بلوچستان و زنجان قرار داشتند. گروه پنجم متعلق به تودههای یزد و گرگان بود. توده بومی کردستان نیز به تنهایی در گروه ششم قرار گرفت . . نتایج تجزیه به مختصات اصلی نیز نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای را تایید کرد. به عنوان نتیجه گیری کلی در این تحقیق می توان بیان داشت که نشانگر مولکولی RAPD کارایی لازم را جهت تمایز ژنتیکی تودهها و ارقام مورد مطالعه داشت و با توجه تنوع بالایی که در بین ژنوتیپ های مورد مطالعه وجودداشت ازتوده های بومی وارقام هیبرید موردمطالعه می توان به عنوان جمعیت اولیه و یا والدین تلاقی به منظور استفاده ازهتروزیس درپروژه های حاضر و اینده تولید بذرهیبرید هندوانه استفاده کرد

کلیدواژه ها:

تنوع ژنتیکی ، تجزیه خوشه ای ، دندروگرام ، تشابه ژنتیکی ، هتروزیس ، هیبرید