بررسی تنوع صفات مورفولوژیک برخی از جمعیت های سنجد (Elaeagnus angustifolia L.) در مناطق مرکزی ایران

سنجد با نام علمی .Elaeagnus angustifolia L یکی از میوه های متعلق به تیره Elaeagnaceae می باشد. تنوع ژنتیکی در میوه ها دارای اهمیت زیادی بوده و بررسی تنوع ژنتیک در جمعیت های مختلف یک گونه با استفاده از ویژگی های مورفولوژیک و بیوشیمیایی برای یافتن صفات مطلوب در راستای تولید بیشتر، امری ضروری است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تنوع صفات مورفولوژیک در برخی از جمعیت های سنجد، در قالب طرح کاملا تصادفی با ۳ تکرار در ۱۷ منطقه از استان های اصفهان و چهارمحال و بختیاری در مهر و آبان ۱۳۹۹ اجرا شد. نتایج نشان داد که جمعیت های مورد مطالعه، تفاوت های معنی داری در سطح احتمال ۱ درصد از نظر خصوصیات مورفولوژیک مورد بررسی دارند. بیشترین مقدار طول میوه (۰/۶۲ ± ۲۰/۹۸ میلی متر) در نمونه شهرکرد و بیشترین مقدار قطر میوه (۰/۴۶ ± ۱۴/۰۸ میلی متر)، درصد کرویت (۰/۷۳ ± ۹۵/۸۴) و ضریب بازارپسندی (۰/۰۸ ± ۹۳/۸۳ میلی متر) در نمونه کوهپایه ۲، و بیشترین وزن میوه (۰/۶۲ ± ۱۰/۴۴ گرم) در نمونه میمه۱ به دست آمد. طبق نتایج تجزیه به مولفه های اصلی در جمعیت های سنجد مورد مطالعه، سه مولفه اصلی با مقادیر ویژه به ترتیب ۴۹/۱۲، ۳۱/۷۹، ۱۱/۰۱ درصد، درمجموع ۹۱/۹۲ درصد واریانس کل تغییرات صفات را توجیه نمودند. در تجزیه خوشه ای، سه خوشه قابل تفکیک بر اساس میانگین طول و قطر میوه و صفات مرتبط با رنگ میوه وجود داشت. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که میوه های سنجد مناطق مرکزی ایران، دارای تنوع قابل ملاحظه ای از نظر صفات مورفولوژیک هستند که می توان بسته به هدف کاربردی و به نژادی، نمونه مدنظر را انتخاب نمود.

کلیدواژه ها:

تجزیه خوشه ای ، تنوع ، ژرم پلاسم ، صفات مورفولوژیک ، میوه