ارزیابی پارامترهای ژئوشیمی آلی در سنگ منشا احتمالی حوضه ی رسوبی زاگرس(مطالعه موردی سازند پابده، تاقدیس کبیرکوه، استان ایلام)

در این پژوهش سازند پابده (پالئوسن – الیگوسن) به عنوان یکی از سازندهای مولد هیدروکربور در حوضه ی رسوبی زاگرس از دیدگاه ژئوشیمی آلی و پتانسیل هیدروکربن زایی مورد ارزیابی قرار گرفت. در این راستا یک برش چینه شناسی به ضخامت ۱۸۰ متر در یال شمالی تاقدیس کبیرکوه، شهرستان دره شهر انتخاب، و تعداد ۲۰ نمونه سنگ سالم و غیر هوازده از این برش جهت آنالیز راک – ایوال ۶ برداشت گردید. لیتولوژی سازند پابده در برش مورد مطالعه تناوبی از شیل و مارن می باشد که رخساره شیلی آن غالب می باشد. رسم مقادیر S ۲ در برابر Toc بیانگر یک سنگ منشا متوسط تا نسبتا خوب برای سازند پابده می باشد که کروژن آن ترکیبی از نوع II و نوع III تشخیص داده شد، اما کروژن نوع II فراوانی بیشتری دارد که می تواند به دلیل چیرگی رخساره های دریایی تشکیل دهنده این سازند باشد .رسم مقادیر Tmax در برابر HI نشان داد ۲۵ درصد از نمونه ها در محدوده نابالغ قرار گرفته و ۷۵ درصد از آن ها در ابتدا تا اواسط پنجره نفت زایی قرار دارند که با Tmax بین ۴۳۵ تا ۴۶۰ درجه سانتی گراد تایید می شوند . نمودار HI در مقابل Toc حاکی از تشکیل رخساره های آلی گوناگون در سازند پابده می باشد، این رخساره ها شامل: رخساره آلی C (۳۰ درصد) ، BC ( ۵۰ درصد) و به مقدار کمتر B (۱۵ درصد) و AB ( ۵ درصد) می باشند. این تنوع رخساره ای می تواند به دلیل تنوع مواد آلی با منشا دریایی و قاره ای و رسوبگذاری در محیط های نسبتا احیایی از قبیل Pro - Delta ، شلف خارجی، و بخش های بالایی شیب حوضه باشد.

کلیدواژه ها:

سازند پابده ، ژئوشیمی آلی ، کبیرکوه