بررسی تاثیر نوع عسل (گون، کنار، مرکبات و آویشن) و شرایط نگهداری بر مهم ترین ویژگی های کیفی محصول

عسل، فرآورده ای حاصل از فعالیت زنبور عسل است که دارای ویژگی­های ارگانولپتیک مطلوب و ارزش تغذیه­ای بالا است. نوع گیاه، شرایط آب و هوایی منطقه و البته شرایط نگهداری محصول از جمله زمان و دمای نگهداری از عوامل تاثیرگذار بر کیفیت عسل هستند. در این پژوهش، پس از بررسی و مقایسه ویژگی های کیفی (نسبت فروکتوز به گلوکز، محتوای ساکارز، پلی­فنل، هیدروکسی متیل فورفورال، رطوبت، اسیدیته آزاد، اسید لاکتونیک، اسیدیته کل، pH، رنگ، دیاستاز و هدایت الکتریکی) چهار نوع عسل ایرانی )گون، کنار، مرکبات و آویشن( جمع آوری شده به روش نمونه گیری تصادفی، تاثیر شرایط دمایی نگهداری (۴، ۲۳، ۳۰ و ۳۷ درجه سانتی­گراد) به مدت ۶ ماه متوالی، بر مهمترین ویژگی های کیفی محصول (هیدروکسی متیل فورفورال، پلی­فنل، pH، رنگ) مورد بررسی قرار گرفت. چهار نمونه مورد بررسی از جهت فاکتورهای مورد بررسی با یکدیگر تفاوت معنی داری نشان دادند (۰۵/۰≥P). بیشترین محتوای ساکارز در عسل کنار و بالاترین نسبت فروکتوز به گلوکز و pH در عسل گون مشاهده شد. عسل آویشن حاوی بالاترین فعالیت دیاستازی و ترکیبات اسیدی و کمترین مقدار رطوبت و pH و عسل کنار محتوای بالاترین میزان لاکتونیک اسید و هدایت الکتریکی بود. مطابق نتایج، اثر نوع عسل بر تمام متغیرهای وابسته در سطح آماری ۰۵/۰ معنی­دار ارزیابی شد. بررسی تاثیر شرایط نگهداری نشان داد که با افزایش زمان و دمای نگهداری، شدت روشنایی و زاویه رنگ نمونه ها کاهش و شاخص شدت رنگ در همه انواع عسل افزایش می یابد. محتوای پلی­فنل اکثر نمونه ها خصوصا در شرایط نگهداری در دمای ۳۷ درجه سانتی­گراد تا ماه سوم و چهارم کاهش و پس از آن افزایش یافت. ذخیره سازی منجر به افزایش معنی­دار محتوای هیدروکسی متیل فورفورال در نمونه ها شد. از این رو تعیین شرایط و مدت زمان مناسب نگهداری انواع عسل با توجه به ویژگی های اولیه متفاوت آن ها به منظور بهره مندی از بهترین خصوصیات کیفی این محصول ضرورت دارد.

کلیدواژه ها:

پلی فنل ، پارامترهای رنگ ، زمان و دمای نگهداری ، ویژگی های کیفی ، هیدروکسی متیل فورفورال