اثر درمان با پالس الکترومغناطیس بر ریز ساختارهای بافت استخوان ران در موش های آزمایشگاهی اواریکتومی شده

زمینه و هدف: استئوپروز یک بیماری متابولیک استخوان است. برخی سودمندی میدان الکترومغناطیسی را بر استخوان گزارش کرده اند. هدف این مطالعه، ارزیابی اثر پالس الکترومغناطیس بر استحکام ران و ریز ساختارهای استخوان در  مدل تجربی پوکی استخوان بود. روش تحقیق: در این مطالعه تجربی، ۳۰ سر موش آزمایشگاهی  در ۳ گروه کنترل، OVX و OVX+PEM تقسیم شدند. گروه OVX+PEM از هفته ۱۲ پس از عمل، به مدت ۱۰ هفته (۳روز در هفته) تحت درمان با پالس الکترومغناطیس (با شدتmT۴/۲و فرکانس Hz۵/۷) به مدت ۳۰دقیقه قرار گرفت. سپس استخوان های ران آنها برای تعیین استحکام و ریزساختارهای بافت استخوان (ضخامت استخوان های ترابکولار و کورتیکال و فواصل استخوان های ترابکولار) برداشته شد. برای بررسی ریز ساختارها، نمونه ها با H&E رنگ آمیزی و توسط روش هاورد اندازه گیری شدند. داده ها به وسیله آزمون های آماری آنالیز واریانس یک طرفه، تحلیل واریانس با اندازه گیری های تکراری و تست تعقیبی شفه توسط نرم افزار SPSS (ویرایش ۱۶)، تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: با وجود وزن اولیه یکسان موش های هر سه گروه (۱۵/۰P=)، وزن آزمودنی ها پس از ۱۲ و ۲۲ هفته از اواریکتومی افزایش معنی داری یافت (۰۵/۰>P). ضخامت استخوان های کورتیکال، ترابکولار و استحکام استخوان ران در گروه  OVX (به ترتیب: ۹۰/۵±۸۰/۲۲۰X=، ۰۰۱/۰>P؛ ۷۳/۵±۳۴/۹۰X=، ۰۰۱/۰=P؛ ۰۷/۱±۱۵/۵X=، ۰۰۲/۰=P) و OVX+PEM (به ترتیب: ۰۲/۶±۴۰/۲۵۵X=، ۰۰۱/۰>P؛ ۴۳/۳±۵۰/۱۱۳X=، ۰۰۸/۰=P؛ ۱۱/۱±۰۰/۸X=، ۰۱۵/۰=P) نسبت به گروه کنترل (۱۳/۵±۳۶/۲۳۲X=،۰۶/۵±۵۰/۱۰۰ X=،۱۶/۱±۹۵/۶X=) به طور معنی داری کاهش یافت. ضخامت کورتیکال، ترابکولار و استحکام استخوان در گروه OVX+PEM نسبت به اوراکتومی به طور معنی داری افزایش یافت (۰۰۱/۰>P) و کاهش معنی داری در فاصله بین ترابکولارها در گروه OVX+PEM (۸۷/۲±۶۰/۱۱۱X=) نسبت به OVX(۷۴/۴±۴۰/۱۲۷X=) وجود داشت (۰۰۱/۰>P). نتیجه گیری: پالس الکترومغناطیس به عنوان یک درمان غیر تهاجمی، می تواند اثرات سودمندی در بهبودی پوکی استخوان داشته باشد.

کلیدواژه ها:

Osteoporosis ، Bone density ، Ovariectomy ، Pulsed electromagnet. ، استئوپروز ، تراکم استخوان ، اواریکتومی ، پالس الکترومغناطیس