تعیین فون آنوفل های شهرستان قاینات استان خراسان جنوبی

زمینه و هدف: پشه های آنوفل، تنها ناقلین بیولوژیک بیماری مالاریا می باشند. از آنجا که کنترل ناقلین، بدون شناسایی آنان و آشنایی با بیولوژی آنها امکان پذیر نیست، مطالعه حاضر، به منظور تعیین هویت پشه های آنوفل مناطق شهرستان قاینات و شناسایی پناهگاه های داخلی و خارجی آنها طراحی گردید.   روش تحقیق: لارو، شفیره و بالغین پشه های آنوفل، در مطالعه ای توصیفی- مقطعی از فروردین ۱۳۸۹ تا آبان ماه ۱۳۹۰، در روستاهای مناطق دشت و کوهستانی شهرستان قائنات صید گردیدند. صید بالغین به روش صید دستی و صید جمعی، از پناهگاه های داخلی و خارجی (انسانی و حیوانی) و نمونه برداری از لارو، از زیست گاه های لاروی مختلف به روش ملاقه زنی انجام گردید. نمونه های صیدشده، برای تعیین گونه به آزمایشگاه منتقل و با استفاده از کلید معتبر تشخیص آنوفل های بالغ و لارو ایران شناسایی شدند.   یافته ها: در مجموع، ۲۱۶۵ نمونه شامل: ۱۷۱۱ لارو و ۴۵۴ بالغ از مناطق مختلف شهرستان قائنات صید شد. پس از شناسایی و تایید نمونه ها، چهار گونه تشخیص داده شد. درصد گونه ای نمونه های صیدشده به ترتیب: آنوفل سوپرپیکتوس ۰۲/۷۲، آنوفل مولتی کلر ۰۹/۲۷، آنوفل ساکاروی ۴۴/۰ و آنوفل تورخدای ۴۴/۰ بود. بیشترین وفور آنوفل ها، در ماه های تیر و مرداد گزارش شد.   نتیجه گیری: با توجه به وفور بالای آنوفل سوپرپیکتوس و شرایط منطقه، ضروری است پیش بینی های لازم در زمینه طراحی برنامه جامع کنترل ناقلین مالاریا، به منظور پیشگیری از بروز اپیدمی بیماری در فصول مساعد سال مد نظر قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

Mosquitoes ، Fauna ، Qayenat ، abundance ، Anopheles ، فون ، آنوفل ، قائنات ، خراسان جنوبی