بررسی افزایش وزن در مادران باردار در مراکز بهداشتی، درمانی شهر بیرجند

زمینه و هدف: یکی از تغییرات مهم دوران بارداری، افزایش وزن زن باردار است که یکی از شاخصهای معتبر تنظیم تغذیه میباشد. اضافه وزن دوران بارداری بر اساس شاخص توده بدنی (BMI) قبل از بارداری و استاندارد موسسه پزشکی آمریکا (IOM) سنجیده میشود. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی الگوی افزایش وزن زنان باردار مراجعهکننده به مراکز بهداشتی، درمانی شهر بیرجند انجام شد.   روش تحقیق: این مطالعه توصیفی- تحلیلی بر روی ۳۴۷ مادر مراجعهکننده به مراکز بهداشتی، درمانی شهر بیرجند در سال ۱۳۸۶ با حاملگی طبیعی یک قلو انجام شد. BMI قبل از بارداری برای تمام این مادران ثبت شده بود و حداقل در ماههای ۳ تا ۹ بارداری، به طور مرتب مراجعه و وزن ثبتشده در پرونده خانوار داشتند. مادرانی که در دوران بارداری دچار پرفشاری خون، دیابت حاملگی، ورم غیر طبیعی و علائم پرهاکلامپسی شده بودند و یا حاملگی چند قلویی داشتند، از مطالعه خارج شدند. وزن در ماههای مختلف نیز بر اساس اطلاعات فرم مراقبت زنان باردار از پرونده خانوار تکمیل گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری مناسب در سطح معنیداری ۰۵/۰>P تجزیه و تحلیل شدند.   یافته ها: میانگین افزایش وزن سهماهه سوم ۷۹/۲±۳۴/۵ و در کل بارداری ۴±۴۶/۱۰ کیلوگرم تعیین گردید. افزایش وزن در مادران با BMI کمتر از ۸/۱۹، ۸۸/۳±۸۶/۱۰، در مادران با BMI بین ۸/۱۹ تا ۲۶، ۰۴/۴±۵۹/۱۰، در مادران با BMI بین ۱/۲۶ تا ۲۹، ۱۹/۴±۸۲/۱۰ و در مادران با BMI بالاتر از ۲۹، ۵۷/۳±۷۷/۸ کیلوگرم تعیین گردید. ارتباط معنیداری بین افزایش وزن دوران بارداری با BMI قبل از بارداری (۰۰۹/۰=P)، سن مادر (۰۰۱/۰>P) و وزن هنگام تولد نوزاد (۰۵/۰>P) مشاهده گردید؛ همچنین میانگین افزایش وزن دوران بارداری با رتبه تولد کودک (۰۰۲/۰=P) و سطح تحصیلات مادر (۰۰۴/۰=P) ارتباط معنیداری داشت. نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که افزایش وزن دوران بارداری در زنان باردار شهر بیرجند، پایینتر از استاندارد IOM است که میتواند تحت تاثیر مسائل تغذیه یا مراقبتهای دوران بارداری باشد.

کلیدواژه ها:

Weight gain ، Pregnancy ، BMI ، Birjand ، افزایش وزن ، بارداری ، شاخص توده بدنی ، بیرجند