تاثیر رشد در مسئولیت کیفری از دیدگاه حقوق ایران

این مقاله به بررسی موضوع نقش رشد در مسئولیت کیفری از دیدگاه حقوق ایران می پردازد. به دلیل وجود اختلاف نظر درباره برخی شرایط و ویژگیهای رشد در فقه اسلامی، ضرورت تبیین و تحلیل اقوال و ادله مربوط به آن در منابع فقهی برای رسیدن به نتایج مطلوب احساس میشود. با توجه به آیات مربوط به سن بلوغ، ملاک و معیار اصلی عبور از دوره کودکی و رسیدن به دروه بزرگسالی دوره مردانگی و زنانگی احتلام و قدرت و توانایی جنسی و عمل زناشویی و تحقق بلوغ اشد یعنی توانایی جنسی و فکری است. سن بلوغ و تکلیف و به دنبال آن سن مسئولیت کیفری از دیدگاه قرآن رسیدن پسر به حد احتلام و دختر به حد حیض است. البته باید بیان کرد که در تحقق مسئولیت کیفری، علاوه بر بلوغ جنسی، نیاز به بلوغ فکری رشد نیز هست و بدین سان، در تحقق مسئولیت کیفری، دو شرط لازم است: رسیدن به حد بلوغ و رسیدن به رشد و بلوغ فکری. در غیر این صورت شخص، مسئولیت کیفری ندارد و نمیتوان او را در قبال اعمالش مسئول دانست و ایشان را مجازات نمود. مقاله حاضر که با روش تحلیلی و توصیفی به شیوه کتابخانه ای نوشته شده به بررسی این مساله در آراء فقها وحقوق ایران پرداخته و به این نتیجه رسیده است که در تحقق مسئولیت کیفری علاوه بر سن بلوغ ، احراز رشد نیزلازم و ضروری است؛ نشانه های بلوغ جسمی قابل تسری به رشد کیفری نیستند.

کلیدواژه ها:

رشد ، بلوغ ، مسئولیت کیفری ، حدود ، قصاص ، تعزیرات.