مطالعه عنصری هواویز های ریزشی شهر یزد با بهره گیری از روش بیناب نگاری فروشکست القایی لیزری

امروزه یکی از مهم ترین عوامل آلاینده های محیطی در مناطق خشک و نیمه خشک وجود زیاد ذرات بسیار ریز هواویز در هوا است. نخستین گام برای مهار و کاهش اثرات مخرب هواویزها، مطالعه و شناسایی دقیق ساختار و ویژگی های عنصری ذرات هواویز است. هدف از این پژوهش مشخصه یابی ساختاری و عنصری هواویز های ریزشی شهر یزد از جمله توزیع اندازه ذرات، ریخت شناسی و تحلیل عنصری این دسته از ذرات است. بدین منظور در این مقاله از ابزارهای شناسایی ساختاری و عنصری از جمله SEM، EDX، LIBS و XRD بهره برده شده است. مطالعه عنصری نمونه ها با استفاده از روش بیناب­نگاری فروشکست القایی لیزری (LIBS) صورت گرفت و در مجموع ۷۴ خط نشری اتمی پلاسمای تولید شده مشاهده شد. در نتیجه تجزیه وتحلیل بینابی خطوط نشری منجر به شناسایی عناصری مانند کلسیم، سیلیسیم، آهن، منیزیوم، آلومینیوم، کربن، پتاسیم، سدیم، استرانسیوم، منگنز، تیتانیوم، کبالت، باریم، وانادیوم و سرب شد. نتایج حاصل از الگو های پراش پرتو ایکس (XRD) وجود کانی هایی از گروه های سیلیکات، کربنات و فسفات و با فراوانی غالب کانی های کوارتز و کلسیت را نشان داده است. همچنین در بررسی شکل و اندازه هواویزها با استفاده از تصاویر SEM، این نتیجه حاصل شده است که بیشتر هواویزها، دارای شکل های کشیده، منشوری، کروی، نامنظم و چند وجهی با اندازه بین ۱ تا ۳۰ میکرومتر با فراوانی بیشینه اندازه ذرات بین ۲ تا ۷ میکرومتر هستند.

کلیدواژه ها:

Dust ، morphological ، Laser-Induced Breakdown Spectroscopy ، X-ray diffraction ، Energy-Dispersive X-Ray Spectroscopy ، scanning electron microscope