مطالعات سند ملی آمایش سرزمین ارزیابی تغییرات کاربری/پوشش اراضی ایران ۲۰۱۵ - ۱۹۹۳
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: مرکز پژوهشهای توسعه و آینده نگری
- کد COI اختصاصی: null
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 135
نویسندگان
چکیده
< p> سرزمین به عنوان یک پیکره واحد در طی زمان، دستخوش تغییرات است. این تغییرات میتواند ناشی از< /p> < p> فعالیتهای انسانی یا رویدادهای طبیعی باشد. اما گاهی فعالیتهای انسانی باعث تغییرات شگرف در سرزمین< /p> < p> شده و سرزمین را بهگونهای تحت تاثیر قرار میدهد که بازگشت به وضعیت طبیعی به سختی در آن امکانپذیر< /p> < p> است. این وضعیت در خصوص تغییرات اقلیمی بهخوبی در سرتاسر جهان ملموس است و کشور ایران نیز از< /p> < p> این قاعده مستثنا نیست. درواقع تغییرات سرزمینی در مرحله اول در تغییرات کاربری و پوشش اراضی نمود< /p> < p> مییابد. آگاهی از نسبت انواع و توزیع کاربری اراضی و به موازات آن، تغییرات آنها در طول زمان برای< /p> < p> برنامهریزی و قانونگذاری به منظور استفاده بهتر از زمین، شناسایی نواحی و نقاط تحت فشار محیطی و ارزیابی< /p> < p> توسعه ناحیهای اهمیت بسزایی دارد. از آنجاکه تغییر در کاربری اراضی به عنوان تغییرات برگشتناپذیری تلقی< /p> < p> میشوند؛ دسترسی به آمار و اطلاعات بهروز و بهنگام شده و آگاهی از روند این تغییرات از عوامل کلیدی در< /p> < p> برنامهریزیها، تصمیمگیریها و ابزار مدیریت در هر سازمانی است که این امر با کاربرد فرایند آشکارسازی< /p> < p> تغییرات کاربری اراضی میسر خواهد شد. مهمترین موضوع برای برنامهریزان در مواجهه با تغییر کاربری< /p> < p> سرزمین، فهم درست این موضوع است که گزینهها و نتایج مرتبط ناشی از بهکارگیری آنها چه تاثیری در آینده< /p> < p> دارد. از اینرو به منظور هرگونه برنامهریزی سرزمینی همچون برنامه ریزی فضایی، نیاز به شناخت و بررسی این< /p> < p> تغییرات است. لذا در تدوین برنامهریزی فضایی ایران )آمایش سرزمین( به این امر توجه خاص شده است،< /p> < p> بهگونهای که بر اساس مدل تلفیق مطالعات آمایش ملی، ارزیابی توان اکولوژیکی سرزمین بهعنوان یکی از< /p> < p> فرابخشهای اصلی در نظر گرفته شده است که در اولین گام آن بررسی تغییرات کاربری/ پوشش اراضی انجام< /p> < p> میگیرد.< /p> < p> گزارش حاضر به نوعی در نخستین گام برای تعیین توان سرزمین و شناخت ظرفیتهای زیستی سرزمین و< /p> < p> تغییراتی که در طی زمان در آن رخ داده است، نقش بسزایی دارد و از طرفی به عنوان مطالعات پایه شناخته< /p> < p> میشود و لازم به ذکر است که با آمار سایر مطالعات همچون سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری همراستا< /p> < p> میباشد. بدین منظور با استفاده از دادههای سنجش از دور ماهوارههای مودیس، ۹ پروبا ۲ و ...، اطلاعات سازمان< /p> < p> ، ۲۴۴۰ و ۲۴۹۵ ، فضایی اروپا طبقات کاربری و پوشش اراضی در بازه زمانی ۲۲ ساله و برای سالهای ۹۱۱۳< /p> < p> در شش کلاس شامل جنگل، کشاورزی، مرتع، محیط آبی، بایر و اراضی انسانساخت تهیه و تولید شد. در< /p> < p> ادامه، مساحت هر کلاس از کاربری محاسبه و تغییرات آن در بازههای مختلف محاسبه گردید. نتایج این گزارش< /p> < p> بیان میکند که در دو دهه اخیر پوشش و کاربری اراضی در کشور بهصورت محسوسی تغییر پیدا کرده است؛< /p> < p> که در این میان مراتع با ۰ میلیون هکتار بیشترین کاهش را داشته است. از طرفی، جنگلها به صورت< /p> < p> چشمگیری به میزان ۹۰۴۱ درصد کاهش پیدا کردهاند. منابع آبی نیز از این قاعده مستثنا نیستند و با کاهش< /p> < p> ۳۹۴۰ درصدی مواجه شدهاند. از طرف دیگر، افزایش مساحت مناطق بایر یا بدون پوشش گیاهی به میزان< /p> < p> ۲۵۱۹۰۳۳ هکتار و نیز اراضی انسانساز با رشد بسیار زیاد ۹۰۲ درصدی همراه بوده است. همچنین اراضی< /p> < p> کشاورزی نیز در بازه زمانی مورد مطالعه رشد ۹۴ درصدی را نشان میدهد که بیانکننده رشد کمی و نه کیفی< /p> < p> سطوح زیر کشت اراضی است.< /p>کلیدواژه ها
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.