بررسی منشاء و مقدار فلزات سنگین در چاه های آب مصرفی کارخانه های صنعتی و ارائه روش های مناسب جهت حذف آن ها (مطالعه موردی؛ شمال غرب شهر مشهد)

شمال غرب کلان شهر زیارتی مشهد، در حقیقت سرچشمه کشف رود و بالادست آبخوان این شهر است. انتظارمیرود تغییرات کیفی در آن محدوده برای پایین دست و شهر مشهد بسیار موثر باشد. از دیرباز به سبب شرایطاقلیمی منطقه منبع اصلی تامین آب مورد نیاز، آب های زیرزمینی بوده است. امروزه در فاصله کمتر از ۳۰ کیلومتردر شمال غرب شهر، ۷۵ درصد کارخانه های صنعتی تمرکز یافته اند. از این میان تنها صنایع آبکاری سالانه بالغبر۲۰ هزار مترمکعب پساب تولید می نمایند. نتایج تحقیق پیش رو به روی ۱۷ حلقه چاه عمیق مورد استفادهصنعت در شمال غرب شهر نشان می دهد آب برخی از آن ها، هنوز هدایت الکتریکی حدود ۳۰۰ میکرو موس برسانتیمتر دارد که حاکی از کیفیت بسیار خوب از نظر عناصر اصلی (کاتیون ها و آنیون ها) است. ولی با این وجود دراثر ورود بیرویه مواد بسیار سمی به آبخوان، حتی کمینه میزان فلزات سنگین بسیار بیشتر از بیشینه تعریف شده در استانداردهای سلامت بدست آمده است. برای آگاهی دقیق، عناصر Cu، Pb، (VI)Cr، Cd، Ni، V،Hg، As، Zn و (II)Fe توسط دستگاه جذب اتمی Varian Spectra ۱۱۰-۲۲۰/۸۸۰ Australia ptyltd به روش Flamephotometery و با دقت حداقل ۰/۱ میلی گرم در لیتر اندازه گیری شدند. هرچندنشست دشت در اثر برداشت مازاد آب در کانون توجه قرار گرفته است، اما نباید فراموش کرد ورود بیرویه فلزاتسمی به آبخوان که فاقد نمای عینی و شواهد ظاهری است، بی تردید بیماری مزمن و مهمترین عامل از دست رفتن تدریجی آن است. در این مطالعه سعی شده تا علاوه بر مقایسه نتایج با حدود مجاز آلودگی و بیان خطراتزیست محیطی موجود، تجارب عملی کنترل مواد آلوده کننده نیز پیشنهاد گردد

کلیدواژه ها:

آبخوان مشهد ، آب های زیرزمینی ، خطرات زیست محیطی ، فلزات سنگین ، Flamephotometery .