برجهای کبوتر: منبعی فراموش شده در تولید کود ارگانیک

برجهای کبوتر بخش منحصر به فر د ی از میراث کشاورزی ایران میباشند و علاوه بر جنبه های کاربردی که در کشاورزی ایران، بویژهدر مناطق خشک داشته اند، از اهمیت فرهنگی و تاریخی بسیاری نیز برخوردار هستند. آنها به منظور تامین منبعی مطمئن از کود،بویژه در مناطق مرکزی ایران از جمله اصفهان و یزد ساخته میشده و مورد استفاده قرارمیگرفتند. با این حال، به دلیل بیتوجهیو عدم نگهداری آنها، به سرعت در حال تخریب هستند. این مطالعه با هدف بررسی نقش برجهای کبوتر در کشاورزی پایدار ایران وامکانسنجی پتانسیل آنها در تولید کود برای نظامهای کشاورزی ارگانیک انجام شد. نتایج نشان داد که مقدار تخمینی کود کبوترتولید شده بر اساس ساختار، مکان و تعداد کبوترها در هر یک از برج ها بسیار متفاوت بوده و در دامنه ۱۵۰ تا ۶۰۰۰ کیلوگرم درسال متغیر بوده است. تجزیه و تحلیل پارامترهای کود کبوتری نشان داد که این کود منبع غنی از مواد مغذی و مواد آلی برای خاکاست . حاوی مقادیر زیادی نیتروژن، فسفر و پتاسیم و همچنین ریزمغذ یهای ضروری مانند کلسیم، منیزیم و گوگرد به ویژه آهناست و از نظر ظرفیت تغذیه ای قابل مقایسه با سایر انواع کود دامی مانند گاو و گوسفند میباشد. ماهیت کمی اسیدی و هدایتالکتریکی پایین کود کبوتر آن را به ویژه در خاک های آهکی در مناطق خشک و نیمه خشک مانند اکثر خاکهای کشاورزی ایرا ندر مقایسه با برخی از کودهای شیمیایی ارزشمند می کند. بعلاوه، کودکبوتر از نظر بذر علفهای هرز و وجود عوامل بیماری زامشکلات کمتری را به همراه دارد. حفظ برجهای کبوتر میتواند به پایداری شیوه های کشاورزی بویژه در میان کشاور زان خرده پاکمک کند و در عین حال میراث فرهنگی و اکولوژیکی منطقه را نیز حفظ نماید.

کلیدواژه ها:

حاصلخیزی خاک ، دانش بومی ، کشاورزی ارگان یک ، کود دامی