تحلیل معناشناختی دو نگاره از شاهنامه فردوسی بر اساس الگوی نشانه شناسی اجتماعی تصویر
سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 144
فایل این مقاله در 8 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JFAVAT-20-2_001
تاریخ نمایه سازی: 18 مهر 1402
چکیده مقاله:
شاهنامه فردوسی بیشتر از هر اثر ادبی دیگری در تاریخ نگارگری ایران مصور شدهاست. گستره مطالعاتی که تاکنون بر روی نگارههای مذکور انجام شدهاست را میتوان به دو رویکرد عمده تقسیم کرد. در غالب این مطالعات، آثار صرفا بازنمودی از متن مکتوب بشمار میآیند. تمرکز بررسیها بر فرم، تکنیکهای اجرای آثار و دستهبندیهای مکتبی بودهاست. بخش دیگر، وارد حوزه معناشناسی آثار شدهاند و هدفشان دستیافتن به دلالتهای معنایی تصاویر بودهاست. در این پژوهش که در گروه دوم قرار میگیرد، دو نگاره از داستان اسکندر در شاهنامه فردوسی، انتخاب شدهاست؛ یکی متعلق به دوره ایلخانی و دیگری متعلق به دوره صفوی. تحلیل معنایی تصاویر با استناد به الگوی نشانهشناسی اجتماعی تصویر انجام شدهاست، این روش در جهت دریافت جنبهها و کارکردهای اجتماعی نشانههای تصویری بهکارگرفته میشود. در این شیوه، بررسی ترکیببندی در خدمت تفسیر دلالتهای معنایی به کار برده میشود؛ همچنین برای تشریح معنا به عوامل بیرون از متن، یعنی بافت فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و غیره رجوع میشود. در نهایت مشاهده میشود چگونه تصویر در همراهی با گفتمان مسلط جامعه به یک ابزار قدرت بدل میشود.یافتههای این پژوهش حاکی از آن است که، این نگارهها که در کنار روایت مکتوب از شاهنامه قرار گرفتهاند، استقلال تالیفی دارند و تنها افزودهای بر متن نیستند؛ همچنین در دوره خود، کارکردهای اجتماعی داشتهاند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان